بدگمانی یا پارانویا در تعریف عام آن، غریزه یا فرایندی از فکر است که تحت تأثیر استرس یا ترس به حالتی غیرمنطقی و وهم آلود در می آید. اشخاص پارانوئید معمولاً فکر می کنند که سایرین برای ازار و اذیت آنها می کوشند یا فکر می کنند که افراد دیگر به دنبال دسیسه علیه آنها هستند.
علایم پارانویا:
– وضعیت تدافعی و رفتارهای خصمانه و پرخاشگرانه دارند.
– حساس هستند.
– معتقدهستند همیشه حق با آنها است و دشوار می توانند ارامش خویش را حفظ کنند یا گارد نگیرند.
– نمی توانند با افراد دیگر سازش کنند، آن ها را ببخشند یا انتقاد پذیر باشند.
نمی توانند به افراد دیگر اعتماد کنند.
– فکر می کنند در رفتارهای طبیعی افراد دیگر یک مفهوم پنهان وجود دارد.
– اظهارات بی منظور یا نگاه های تصادفی افراد دیگر را بد تعبیر می کنند.
– بی علت خیال می کنند، افراد دیگر قصد دارند به شخصیت آن ها حمله کنند.
– معمولاً با خشم و عصبانیت واکنش نشان میدهند و هر چیزی را به سرعت تلافی می کنند.
– بدون هیچ علتی، بارها به همسر خود شک می کنند و آن ها را خیانت کار می دانند.
– به طور کلی در ارتباطات شان با سایرین سرد هستند و فاصله معینی را حفظ می کنند. همچنین امکان دارد شخصیتی کنترل کننده و حسود داشته باشند.
– هیچوقت خود را مسوول هیچ مشکل یا دردسری نمی دانند و معتقد هستند که همیشه حق با آن ها بوده است.
– نمی توانند ارام باشند.
– با افراد دیگر مدام خصومت آمیز رفتار می کنند و سرسخت و دعوایی هستند.
علل ابتلا به اختلال پارانویا
اختلال پارانویا علت خارجی نداشته و روانپزشکان و متخصصین این زمینه عامل اصلی آنرا ژنتیک و وراثت می دانند.
لازم به یادآوری است که علاوه بر عوامل ژنتیکی، مصرف داروهای آمفتامین؛ قرص ها و مواد روان گردان، ماری‌جوآنا ، کوکائین، شیشه، گل، الکل هم در ابتلا به این بیماری نقش عمده ای دارد. و از دیگر عوامل ابتلا به اختلال پارانویا میتوان به اضطراب های شدید و نگرانی های مستمر اشاره داشت.
بیشتر بخوانید:
بر اساس مطالعه های انجام شده، بنظر میرسد که این اختلال در مردان بیش از زنان است. این اختلال از سنین بچگی یا نوجوانی در شخص شروع می شود.
درمان پارانویا و اختلال وهمی:
پارانویا معمولاً از طریق دارو و رفتار درمانی شناختی درمان میشود. مهمترین عنصر در درمان پارانویا و اختلال وهمی، ایجاد یک رابطه اعتماد و همکاری برای کاهش تأثیر اندیشه های ترسناک غیرمنطقی و بهبود مهارت های اجتماعی است. درمان شخص مبتلا به پارانویا می تواند سخت باشد برای این که علایم سبب افزایش تحریک پذیری، امنیت احساسی و خصومت احتمالی می شوند. اغلب اوقات، روند پیشرفت در تصورات پارانوئید و به خصوص اختلال وهمی، اهسته است. صرف نظر از نحوه روند فرآیند، بهبودی و رابطه مجدد امکان پذیر است.
نکات مهم درباره بیماری پارانوئید
بیماری پارانوئید بسیار علایمی نزدیک به اسکیزوفرنی و اختلال شخصیت نمایشی دارد و پزشک متخصص باید در مقابل آنها بسیار صبور و کاربلد باشد، چرا‌که امکان دارد با تشخیص نادرست فرد را بیشتر دچار شک و بدگمانی کند.
این را در نظر داشته باشید اشخاص دارای بیماری پارانویا بهتر است تحت نظر پزشک متخصص قرار بگیرند، چرا‌که این بیماری هم به فرد و هم به اطرافیان اسیب های جبران ناپذیری را وارد خواهد کرد.
منبع: بیتوته