زنگ تلفن همراهتان را طوری تنظیم کنید که به شما یادآوری کند هر نیم ساعت یکبار از صندلی خود بلند شوید
شیوه زندگی این روزها و استفاده از وسایل مختلف ارتباطی مانند تلفن همراه، رایانه و… باعث شده اغلب کارها به صورت ساکن و از همان محل نشستن ما انجام شود. دیگر امروزه انسان ها برای انجام کارهایشان به تحرک چندانی نیاز ندارند، با ماشین از پارکینگ منزلشان به محل کار می روند، برای یافتن جای پارک نیز حاضرند چندین بار اطراف محل کارشان بچرخند تا نزدیک ترین پارک را به محل کار بیابند، به محض این که وارد اداره شدند، پشت میز می نشینند و تا ظهر هنگام ناهار نیز از پشت کامپیوتر کنار نمی روند؛ بعد از ناهار نیز همین شیوه دنبال می شود تا پایان وقت کار که باید دوباره سوار ماشین شده و کنار آسانسور منزلشان پیاده شوند، ادامه ماجرا در منزل نیز بی شباهت به محیط کار نیست.
درست به همین دلیل جوامع مختلف با مشکلات و عوارض زیادی در زمینه سلامت کارمندان و کارگران روبه رو هستند. این در حالی است که در گذشته اغلب مشاغل به فعالیت بدنی بیشتری نیاز داشت و به هیچ وجه ساکن و بی تحرک نبود، اما زندگی ماشینی امروزه از این نظر سبب بروز مشکلات متعددی شده است. در این شرایط اگر ما می خواهیم به حفظ سلامت خود فکر می کنیم، باید با تغییر شیوه زندگی، احتمال ایجاد صدمات شغلی را کاهش دهیم.
در جهان ماشینی امروز، خیلی از ما به این نوع زندگی عادت کرده ایم و کار کردن مانند یک ماشین و از صبح تا شب را روالی عادی می دانیم، در حالی که این شیوه زندگی که در دهه های اخیر رواج یافته و چند سالی است متخصصان بهداشت جسم و روان، زنگ خطر ادامه آن را به صدا درآورده اند، تا چند دهه پیش به هیچ وجه مرسوم و متداول نبود.
در دنیای شلوغ و متراکم امروزی که همه چیز با سرعتی باورنکردنی پیش می رود، شاید ما هم ناچار باشیم بیشترکار کرده و حتی کمتر به تفریح و استراحت فکر کنیم. امروزه تقریبا همه ما می دانیم استراحت و ورزش های ساده و کششی باید بخش مهمی از برنامه روزانه ما را تشکیل دهد ولی باز هم آن را فراموش می کنیم. همه می دانیم که پشت میز نشستن و بی تحرک ماندن برای ساعت های طولانی خطرناک است و عوارضی در پی دارد اما آن را هم از یاد می بریم. این نوع فراموشی ها، زندگی انسان امروز را با مخاطرات جدی مواجه کرده است تا آنجا که حتی می تواند به مرگ زودرس فرد منجر شود.
بد نیست بدانید این نکته را محققان پس از سال ها تحقیق و تجربه می گویند. آنها بر این باورند که نشستن طولانی مدت پشت میز کار می تواند احتمال بروز مشکلاتی مانند چاقی، دیابت نوع دو، بیماری های قلبی و حتی مرگ زودرس را افزایش دهد. باز هم باید بدانید این مساله به میزان ورزش و تحرک جسمی شما هم ارتباطی ندارد؛ یعنی حتی اگر هر روز ورزش کنید ولی ساعت های طولانی و پشت سر هم در یک مکان مانند پشت میز کارتان بنشینید، باز هم ممکن است این نوع خطرات، زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد.
به نظر می رسد به اندازه کافی دلیل وجود دارد که همین الان چند دقیقه ای از پشت میزتان بلند شوید و قدری قدم بزنید و کمی هم به اصلاح شیوه زندگی تان فکر کنید. البته همین جا بگوییم که خیلی هم ناامید نباشید؛ چون در مطالعه ای جدید مشخص شده است چند دقیقه پیاده روی در میان کارهای روزانه می تواند میزان قند خون و انسولین را تنظیم می کند.
راه بروید
این روزها اغلب افراد شاغل فرصت ندارند پیاده روی های طولانی انجام دهند و البته متخصصان می گویند طبق تحقیقی که بتازگی در این زمینه انجام شده است، پژوهشگران دریافتند پیاده روی های کوتاهی که میان کارهای روزانه انجام می شود، برای حفظ سلامت کافی است. طبق نظر آنها، حتی ۲ دقیقه راه رفتن که ۳ بار در هر ساعت تکرار شود، می تواند به نفع سلامت کارمندان باشد. بنابراین لازم نیست در محل کارتان مسابقه دوی ماراتون راه بیندازید، همین ۲ دقیقه راه رفتن هم کافی است.
نکته: در برخی سازمان ها، جلسات هنگام پیاده روی برگزار می شود. آنها ترجیح می دهند وقتی قرار است درباره موضوعی خاص صحبت کنند، به جای این که پشت میز بنشینند کمی راه بروند و همزمان با همکارشان صحبت کنند
این محققان به افرادی که بیشتر ساعات روز را پشت میز شان نشسته و مشغول کار هستند، توصیه می کنند هر ۲۰ دقیقه یکبار از جای خود بلند شوند و اگر فضای مناسبی هم برای راه رفتن ندارند، حداقل کمی از پله ها بالا و پایین بروند. طبق نظر آنها خوب است زنگ تلفن همراه خود را طوری تنظیم کنید که در فواصل منظم به شما یادآوری کند چند دقیقه از جای خود بلند شوید. اهمیت این مساله به حدی است که پزشکان توصیه می کنند حتی هنگام صحبت با تلفن نیز از جای خود بلند شوید و کمی راه بروید یا حداقل به صورت ایستاده صحبت کرده و کمی این پا و آن پا کنید. شاید برای شما عجیب باشد ولی محققان از تماس های تلفنی به عنوان فرصتی فوق العاده یاد می کنند چرا که در آن هنگام کارمندان می توانند قدری حرکت داشته باشند.
بسیاری از کارمندان با کفش مناسب پیاده روی به محل کار خود نمی روند و به همین دلیل از راه رفتن و قدم زدن استقبال نمی کنند. ولی این مساله هم راه حل ساده ای دارد؛ برای حفظ سلامت و داشتن شیوه مناسب زندگی، می توانید یک جفت کفش راحت تر در محل کارتان داشته باشید و در طول ساعات کاری آن را به پا کنید تا هر وقت دوست داشتید و فرصتی دست داد کمی پیاده روی کنید.
شرایطتان را تغییر دهید
با توجه به این که نشستن طولانی مدت پشت میز و بی تحرک بودن خطرات زیادی برای انسان دارد، متخصصان در تلاشند به شیوه های مختلف به کارمندان کمک کنند. آنها می کوشند با تغییر شیوه های زندگی و کار، سلامت پشت میزنشین ها را تضمین کنند.
در تحقیقی که درباره شیوه کار کردن مردم آمریکا انجام شد، محققان اعلام کردند با افزایش تعداد مشاغل پشت میزنشینی، فعالیت بدنی کارمندان هر روز کمتر و کمتر شده است؛ طبق نتایج این تحقیق ۸۰ درصد مشاغل این دوران بدون تحرک است که این نوع مشاغل در سال ۱۹۶۰ یعنی حدود ۵۰ سال پیش فقط ۵۰ درصد بوده است. علاوه بر کاهش فعالیت کارمندان، نوع غذایی که آنها در محل کار مصرف می کنند نیز تغییر کرده و با افزایش میزان چربی و قند و کالری دریافتی، موجب بروز مشکلات بیشتری برای این گروه شده است.
تمام این مسائل باعث شد طراحان صنعتی و متخصصان طب کار به فکر بیفتند و با ابداع یا ساخت تجهیزات کاری جدید، محیطی متفاوت که به سلامت کارمندان کمک کند، فراهم سازند. یکی از شرکت ها در این زمینه اقدام جالبی کرده است؛ این شرکت با ساخت اتاق های بزرگ و استفاده از تجهیزاتی که قسمت کمی از فضای اتاق را اشغال می کند، فضای مناسبی در اختیار کارمندانش قرار داده است تا بتوانند براحتی در محیط کارشان راه بروند.
علاوه بر این، امروزه سازمان های زیادی از میزهای ایستاده کمک گرفته اند؛ این میزها نسبت به میزهای معمول ارتفاع بیشتری دارد که البته ارتفاع محلی که کامپیوتر در آن قرار می گیرد، قابل تنظیم است و کارمندان می توانند هم به صورت ایستاده و هم نشسته کارشان را انجام دهند. تعجب نکنید؛ طرفداران این میزها هر روز بیشتر می شود و افرادی که می دانند اگر ساعاتی از روز را به حالت ایستاده کار کنند، کالری بیشتری می سوزانند، ترجیح می دهند از این نوع میزها در محل کارشان داشته باشند تا بخشی از کارهای روزانه را به حالت ایستاده انجام دهند. در ضمن، حرکت کردن و از جایی به جای دیگر رفتن در حالت ایستاده بسیار راحت تر از حالت نشسته است و مشکلاتی مانند کمر درد و قوز کردن هنگام کار نیز به حداقل می رسد. به همین دلایل این میزها امروزه قیمتی حدود ۳۹۹ دلار دارد و هر روز به تعداد طرفداران آن افزوده می شود.
صندلی هایی که در این شرکت ها استفاده می شود نیز مانند صندلی های استاندارد و معمول گذشته نیست؛ در ساخت صندلی های جدید از یک توپ مخصوص نیز کمک گرفته شده است که باعث می شود فرد هنگامی که روی آن می نشیند، کالری بیشتری بسوزاند.
کار جالب دیگری که در این سازمان ها انجام می شود، برگزاری جلسات هنگام پیاده روی است؛ آنها ترجیح می دهند وقتی قرار است درباره موضوعی خاص صحبت کنند، به جای این که باز هم پشت میز بنشینند و ساکن باشند، کمی راه بروند و همزمان با همکارشان هم صحبت کنند. البته این مساله فقط به جلسات محدود نمی شود و حتی برای کارهای کوچک هم به جای تلفن زدن و ارسال ایمیل، به طبقات و اتاق های دیگر می روند تا از این فرصت به نفع سلامت خود استفاده کنند.
انجام حرکات کششی ساده در محیط کار نیز امروزه بسیار متداول است و کارمندانی که برای سلامت خود ارزش قائل می شوند، حتما چند دقیقه ای در روز را به این حرکات اختصاص می دهند.
نیلوفر اسعدی بیگی