قرص duphaston برای چیست اگر پروژسترون طبیعی در بدن نباشد و باعث شود که نوسان و نظم دوران قاعدگی بهم بریزد و یا مشکلات خونریزی رحم ایجاد کند, قرص دوفاستون موجب برطرف شدن این اختلالات و ایجاد نظم در چرخه ی قاعدگی می شود
قرص های دوفاستون به صورت ده میلی گرمی حاوی دیدروژسترون (یک نوع پروژسترون مصنوعی)می باشند که در صورت کاهش پروژسترون طبیعی در بدن استفاده می شوند، موارد استفاده از آن شامل مشکلات مختلف در قاعدگی و آندومتری می شود.
دوفاستون برای چه بیمارانی تجویز می شود؟
قرص ده میلی گرمی دوفاستون (Duphaston) جهت درمان افراد زیادی که دچار کاهش پروژسترون شده اند مورد استفاده قرار می گیرد، این بیماران مبتلا به اختلالات قاعدگی مثل آمنوره ثانویه (سیکل قاعدگی که توقف پیدا کرده یا نامنظم است یا صورت نگرفته است)، دیس منوره یا قاعدگی با درد زیاد، سندرم قبل از قاعدگی و خونریزی رحمی غیرنرمال است که به جای آن که در پایان دوره قاعدگی صورت بگیرد در دوره قاعدگی رخ می دهد. قرص های دوفاستون ۱۰ میلی گرمی برای رفع آندومتریوز (رشد بافت آندومتر در بیرون از رحم که مباعث درد و خونریزی می شود)، نازایی و سقط جنین ناخواسته نیز تجویز می شوند. این قرص ها تاثیر محرک استروژن بر اندومتر را نیز برطرف می کنند و به همین دلیل، احتمال سرطان اندومتر را در زنان کم می کنند (سرطان می تواند در پاسخ به استروژن در بانوانی که به خاطر نشانه های منوپوز از راه هورمون جایگزین درمان می شوند بروز دهد).
دوفاستون چگونه تاثیر می گذارد؟
قرص دوفاستون ۱۰ میلی گرمی حاوی دیدروژسترون (ترکیبی مصنوعی از هورمون زنانه پروژسترون) می باشد به این معنی که ساختار شیمیایی آن شباهت زیادی به پروژسترون طبیعی داشته و به این خاطر، عملکردی شبیه به پروژسترون دارد. پروژسترون طبیعی بعد از فاز دوم سیکل قاعدگی به وسیله تخمدان ها تولید می شود. این هورمون بر اندومتر (جدار رحم) اثر گذاشته و فاز تکثیری را به فاز ترشحی مبدل می کند. اندومتر که در واکنش به استروژن در نخستین فاز سیکل قاعدگی نازک می شود و دیگر رشد نمی کند و شروع به ترشح هورمون دیگر پروتئین های مهم برای مراقبت از بارداری (در صورت بارداری) می نماید، در صورت باردار نبودن، سطوح استروژن و پروژسترون کم می شود و اندومتر با اختلال مواجه می شود (قاعدگی صورت نمی گیرد). در صورتی که نبود پروژسترون طبیعی، قاعدگی نامنظم را پدید بیاورد یا عارضه هایی مانند آمنوره ثانویه و خونریزی واژینال غیر نرمال ایجاد کند تاثیرگذاری دیدروژسترون در قرص دوفاستون ده به سیکل قاعدگی نظم می دهد؛ این قرص با تاثیرگذاری بر اندومتر موجب آماده سازی رحم جهت بارداری و مراقبت از بارداری در رفع نازایی و سقط جنین ناخواسته می شود. دوفاستون ده بر تمامی نواحی اندومتر تاثیرگذاشته و مانع رشد اضافی سلول های آن می شود.
چه فرقی میان یک پروژسترون غیرطبیعی مثل دوفاستون (دیدروژسترون) و پروژسترون طبیعی هست؟
فرآورده های دارویی ده میلی گرمی دوفاستون حاوی دیدروژسترون است که مشتقاتی مانند پروژسترون نرمال دارد. ولی، برعکس پروژسترون نرمال، به راحتی جذب شده و می توانید آن را به اشکال قرص و با دوزهای مختلف میل کنید، در صورتی که پروژسترون نرمال به راحتی در دستگاه گوارش جذب نمی شوند و تا پایان دوره از راه تزریق مدیریت می شوند. ولی، به تازگی فرم جدیدی از پروژسترون، با مولکول های ریزتر و قابلیت جذب بالاتر در اختیار بیماران قرار گرفته است. دوفاستون ده می تواند در صورت کاهش میزان پروژسترون نرمال در بدن و بروز مشکلات قاعدگی و اندومتر، جایگزین پروژسترون باشد تا با تاثیر استروژن در بدن برخورد کند و خطر سرطان اندومتر را کمتر کند. ولی، بر خلاف دیگر پروژسترون های غیرطبیعی دیدروژسترون با تاثیرات مفید استروژن مانند مقابله با پوکی استخوان و تنظیم سطح کلسترول خون، مداخله نمی کند و از نظر شیمیایی هم با تستوسترون مرتبط نیست و به همین دلیل تاثیرات منفی مردانه نیز در بدن پدید نمی آورد.
درمان اندومتریوز با دوفاستون
طی یک سیکل عادت ماهیانه نرمال، پروژسترونی که با تخمدان ها تولید می گردد بر اندومتر تاثیر گذاشته و رشد آن را متوقف خواهد کرد و موجب ترشح هورمون ها و پروتئین های لازم جهت مراقبت از بارداری می شود.. در صورت باردار نبودن، سطح استروژن و پروژسترون بدن کاهش می یابد و اندومتر دچار اختلال می شود و خونریزی قاعدگی پدید می اید. اندومتریوز رشد بافت اندومتر در قسمت خارجی رحم می باشد که مثل اندومتر رحم عمل نخواهد کرد و پاسخ آن به پروژسترون نیز به همان صورت است. دوفاستون ده بر اندومتر در همه ی نواحی تاثیرگذاشته و از رشد آن پیشگیری می کند و نشانه های اندومتریوز مانند درد و خونریزی را نابود می کند
مقدار و نحوه مصرف
با توجه به علت بیماری نحوه مصرف می تواند متفاوت باشد اما رایج ترین شکل مصرف آن به این صورت است که از روز ۱۶ قاعدگی هر شب یک عدد به مدت ده روز مورد استفاده قرار گیرد و پس از قطع شدن آن بین ۳ تا ۱۰ روز بعد، خونریزی قاعدگی رخ می دهد. در فواصل بین دو پریودی می توانید به قصد بارداری نزدیکی داشته باشید.
موارد منع مصرف
در صورت ابتلا به هر یک از بیماری های زیر باید از مصرف قرص های دوفاستون جلوگیری کنید و پزشک خود را در جریان قرار دهید.
اختلالات ترومبوتیک
سقط فراموش شده
بیماری کبد
کارسینوم پستان یا اعضای تناسلی
قرص های دوفاستون و کاربردهای آن
عوارض جانبی
در صورت مصرف قرص دوفاستون ممکن است با عوارض جانبی زیر رو به رو شوید:
آمبولی ریوی
لکه بینی
خونریزی های نابجا
تغییر در اشتها
ورم نمودن قوزک پا
ترومبوز شبکیه
ترومبوفلبیت
تداخل دارویی
اگر دیدروژسترون و بروموکریپتین به طور همزمان مصرف شود باعث ترشح خود به خودی و بیش از حد شیر می شود. داروهای القا کننده فعالیت آنزیم های کبدی مانند ریفامپین و فنی توئین و کاربامازپین باعث کاهش کارایی و اثر دارو می شود.
هشدارها
در حین استفاده از دارو امکان دارد که خونریزی های دوران قاعدگی نامنظم شوند که در این صورت بهتر است که میزان مصرف آن را افزایش دهید.