تغییرات در بوی بدن به طور معمول دلیلی برای نگرانی نیست. این شرایط اغلب در نتیجه تغییرات سبک زندگی، مانند دنبال کردن یک رژیم غذایی جدید یا رژیم ورزشی رخ می دهد. با این وجود، تغییر ناگهانی در بوی بدن در برخی موارد می تواند نشانه ای از یک شرایط سلامت زمینه ای باشد.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از “مدیکال نیوز تودی“، به طور کلی، بوی بدن می تواند هر فردی را تحت تاثیر قرار دهد و معمولا نباید موجب نگرانی وی شود. در بیشتر موارد، افراد می توانند با رعایت بهداشت مناسب از آن پیشگیری کنند.
دلایل
عرق در ترکیب با باکتری ها دلیل اصلی بوی بدن است اما عرق همه افراد مشابه نیست زیرا انسان ها دارای دو نوع غدد عرق مختلف هستند.
غدد اکرین
تعداد زیادی از غدد اکرین روی کف پاها، کف دست ها و همچنین پیشانی، گونه ها و زیربغل وجود دارند. عرق تولید شده توسط آنها آبکی و بی بو است.
غدد آپوکرین
غدد آپوکرین در زیر بغل و اطراف اندام های تناسلی وجود دارند. این غدد مایعی غلیظ و شفاف را تولید می کنند که هنگام ترکیب با باکتری های روی پوست می تواند بویی قوی داشته باشد.
دلایل مختلفی برای تغییرات بوی بدن وجود دارند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ورزش
زمانی که ورزش می کنید، تعریق به حفظ دمای پایدار بدن کمک می کند. زمانی که این عرق با باکتری های روی پوست ترکیب شده و سپس خشک می شود، می تواند موجب تولید بو شود.
از دیگر دلایل تعریق بیش از حد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– اضافه وزن یا چاقی
– حضور در محیطی گرم و داغ
– استرس
غذا
برخی مواد غذایی می توانند موجب تغییر بوی بدن شوند. به عنوان مثال، محتوای فیبر زیاد سبزیجات چلیپایی مانند کلم، بروکلی و گل کلم می تواند به گازی که از فرد دفع می شود بویی تخم مرغ مانند بدهد. مارچوبه نیز اغلب به تغییر بوی ادرار منجر می شود.
مواد غذایی مانند سیر، پیاز، زیره، و کاری می توانند موجب تغییر در بوی بدن شوند. ترکیبات شبه گوگردی که بدن هنگام تجزیه این مواد غذایی آزاد می کند می تواند با عرق روی پوست واکنش نشان داده و به بروز بوی بدن متفاوت از بوی عادی بدن فرد منجر شود.
عوارض جانبی دارو
داروهایی که فرد مصرف می کند می توانند موجب تعریق بیش از حد شوند که این می تواند به تغییرات بوی بدن در برخی افراد منجر شود. برخی از شایع‌ترین نمونه های دارویی شامل موارد زیر می شوند:
– دسیپرامین (نورپرامین)
– نورتریپتیلین (پاملور)
– پیلوکارپین (ایزوپتو کارپین)
– پروتریپتیلین (ویواکتیل)
– مکمل های روی
در بسته بندی دارو باید همه عوارض جانبی احتمالی دارو ذکر شده باشد. اما باید به این نکته توجه داشت که همه افرادی که دارو مصرف می کنند، عوارض جانبی را تجربه نخواهند کرد.
شرایط سلامت
در برخی موارد، تغییرات ناگهانی در بوی بدن به واسطه یک شرایط سلامت زمینه ای شکل می گیرد.
هایپرهیدروز
افراد مبتلا به هایپرهیدروز با تعریق بیش از حد از غدد اکرین مواجه هستند. غدد عرق اکرین به طور معمول موجب بوی بدن نمی شوند اما این امکان در ترکیب با عرق غدد آپوکرین وجود دارد.
هایپرهیدروز پلانتار موجب تعریق بیش از حد در پاها شده و به بوی بد پا منجر می شود.
ممکن است فرد هایپرهیدروز اولیه داشته باشد به این معنی که تعریق بیش از حد خوبدبخود اتفاق می افتد یا ممکن است نشانه ای از یک شرایط پزشکی دیگر باشد. این می تواند از عوارض جانبی برخی داروها نیز باشد.
تری‌متیل‌آمینوریا
تری‌متیل‌آمینوریا (Trimethylaminuria) که به نام سندرم بوی ماهی نیز شناخته می شود، یک بیماری ژنتیکی نادر است. افراد مبتلا به این شرایط قادر به تجزیه یک ترکیب شیمیایی به نام تری‌متیل‌آمین نیستند. این ترکیب از طریق تعریق، ادرار و تنفس از بدن دفع می شود و بویی شبیه به تخم مرغ فاسد، ماهی یا زباله ایجاد می کند.
دیابت
بوی بدن ممکن است در برخی افراد نشانه ای از ابتلا به دیابت باشد. این زمانی رخ می دهد که گلوکز بیش از حد در خون وجود دارد. دیابت یک بیماری بلند مدت است به این معنی که درمان ریشه کن کننده برای آن وجود ندارد اما شرایطی قابل مدیریت است.
از دیگر علائم دیابت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– تکرر ادرار
– تشنگی شدید
– گرسنگی شدید
– خستگی شدید
– تاری دید
– روند کند بهبود زخم ها
بیماری کلیوی
گاهی اوقات، بوی بدن می تواند نشانه ای از بیماری کلیوی باشد که به معنای آسیب دیدگی کلیه ها و ناتوانی آنها در پالایش خون به روش درست است. از دیگر علائم این بیماری می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– خستگی شدید
– دشواری در تمرکز
– دشواری در به خواب رفتن
– پوست خشک و خارش دار
– نیاز به دفع ادرار بیشتر از حد معمول
– ادرار کف‌آلود
– پاهای متورم
درمان
انجمن بین المللی هایپرهیدروز توصیه های زیر را برای افرادی که نگران تعریق بیش از حد و بوی بدن خود هستند، ارائه کرده است:
– تمیز و خشک نگه داشتن بخش تحت تاثیر قرار گرفته پوست
– استفاده از ضد تعریق ها
– شستشوی منظم با صابون ضد باکتری
– استفاده از یک دئودورانت برای پوشش بو
افرادی که نگران بوی بد پا هستند می توانند تغییر منظم کفش ها و جوراب های خود را مد نظر قرار دهند. همچنین، آنها می توانند از پودرها و ضد تعریق ها برای کنترل رطوبت استفاده کنند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
هر فردی که متوجه تغییر ناگهانی در بوی بدن خود به واسطه یک مشکل سلامت زمینه ای شده است باید به پزشک مراجعه کند.
شرایطی مانند بیماری کلیوی و دیابت مواردی جدی و نیازمند مراقبت پزشکی هستند.
————————————-
بیشتر بخوانید: