بالا بودن اسید اوریک خون هایپراوریسمی در ابتدا ممکن است علائمی نداشته باشد, اما در صورت عدم درمان می تواند به عوارضی چون نقرس, سنگ اسید اوریکی در مجاری ادراری یا رسوبات اسید اوریکی در کلیه ها و بافت های نرم منجر شود
بالا بودن اسید اوریک خون (هایپراوریسمی) در ابتدا ممکن است علائمی نداشته باشد، اما در صورت عدم درمان می‌تواند به عوارضی چون نقرس، سنگ اسید اوریکی در مجاری ادراری یا رسوبات اسید اوریکی در کلیه‌ها و بافت‌های نرم منجر شود.
علل بالا بودن اسید اوریک
* چاقی
* مصرف الکل
* رژیم غذایی حاوی پروتئین بالا
* برخی داروها از جمله آسپرین با دوز کم، داروهای ادرارآور و برخی از داروهای فشار خون
* برخی از بیماری‌هایی که باعث تکثیر سلولی بالا می‌شوند، مانند لوسمی و لنفوم (نوعی سرطان خون) پسوریازیس (نوعی بیماری پوستی مزمن)
* افزایش شکسته شدن پروتئین‌ها در اثر جراحی، عفونت، شوک جسمی و روانی، سرطان
* کاهش وزن سریع و غیراصولی
درمان
بهترین راه برای کاهش میزان اسید اوریک خون تغییر سبک زندگی است.
شما نیز با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود می‌توانید اسید اوریک خون را کاهش دهید:
* اجتناب از مصرف الکل (الکل علاوه‌بر مضرات برای کبد و مغز و کلیه، مانع دفع اسید اوریک از طریق کلیه نیز می‌شود)
* کاهش دادن وزن تا حد طبیعی
* اجتناب از مصرف غذاهای حاوی مقادیر زیاد پورین‌ها (پروتئین) مثل انواع گوشت‌ها
* قطع مصرف داروهایی که ممکن است اسید اوریک خون را بالا ببرند، به‌خصوص در صورتی که با این اقدامات اسید اوریک خون کاهش نیابد، پزشک شما ممکن است با انجام برخی از آزمون‌های تشخیصی به دنبال بیماری‌هایی شود که زمینه‌ساز این بالا بودن اسید اوریک هستند. در ادامه ممکن است پزشک داروهایی برای کاهش اسید اوریک تجویز کند. توجه داشته باشید که بالا بودن اسید اوریک با افزایش خطر بیماری‌های قلبی همراه است؛ بنابراین کاهش دادن میزان اسید اوریک از این لحاظ مهم است.
توصیه‌های غذایی برای پایین آوردن اسید اوریک خون
۱- تخم‌مرغ حاوی مقدار کمی پروتئین است. یعنی اسید اوریک خون را خیلی بالا نمی‌برد، ولی به شدت باعث افزایش دردهای ناشی از نقرس می‌شود. بررسی‌ها نشان داده است که میزان درد ایجاد شده در بیماری نقرس، با اسیدیته غذا رابطه مستقیم دارد. به عبارتی هر چه میزان اسیدیته غذا بیشتر باشد، درد بیشتری در بیماران ایجاد می‌شود. زرده تخم‌مرغ اسیدی‌تر از سفیده آن است. بنابراین توصیه می‌شود که بیماران مصرف تخم‌مرغ را محدود کرده و فقط از سفیده آن (در صورت لزوم) استفاده کنند. همچنین تخم اردک، بلدرچین، بوقلمون و غاز اسیدی‌تر از تخم‌مرغ هستند؛ بنابراین در صورت لزوم برای بیماران نقرسی، مصرف تخم‌مرغ بهتر از تخم سایر ماکیان بوده و خوردنش توصیه می‌شود.
۲- از مصرف غذاهای سرشار از پروتئین پرهیز کنید.
این غذاها سبب تولید اسید اوریک بسیار زیادی در بدن می‌شوند و تشدیدکننده بیماری نقرس هستند مانند گوشت قرمز، غذاهای دریایی (ماهی، میگو)، احشای داخلی شامل کله پاچه، مغز، جگر، دنبلان و همچنین گوشت ماکیان.
۳- مصرف غذاهایی را که سطح متوسطی از پروتئین دارند محدود کنید؛ مثل مارچوبه، گل‌کلم، اسفناج، ریواس لوبیاها، قارچ و عدس
۴- از مصرف زیاد چربی‌ها خودداری کنید (بیشتر از ۳۰ درصد انرژی روزانه از چربی‌ها نباشد) زیرا چربی زیاد مانع دفع اسید اوریک می‌شود.
۵- مصرف گوجه فرنگی، محصولات تهیه‌شده از گوجه‌فرنگی، توت‌فرنگی و زرده تخم‌مرغ را محدود کنید، زیرا این مواد سبب اسیدی شدن خون می‌شوند. این عامل به تشکیل کریستال‌های اوره کمک کرده، افزایش حملات نقرس را به دنبال خواهد داشت.
۶- روزانه حداقل ۸ لیوان آب بنوشید. چون آب به خروج اسید اوریک در بدن کمک می‌کند. مانع تشکیل سنگ‌های کلیوی می‌شود. حملات نقرس را کاهش می‌دهد. سبب جلوگیری از خشکی مفاصل می‌شود و به کاهش وزن کمک می‌کند.
۷- ورزش کنید. برای بیماران نقرسی ورزش مستمر و ملایم توصیه می‌شود. سه بار در هفته نیم ساعت ورزش یا پیاده‌روی بسیار مناسب است. ورزش‌های سنگین و شدید می‌توانند باعث افزایش اسید اوریک شوند؛ بنابراین نباید بیماران مبتلا به آن ورزش سنگین انجام دهند. شنا یکی از بهترین ورزش‌ها برای این افراد است.
۸- اگر اضافه‌وزن دارید یا چاق هستید، سعی کنید زیر نظر متخصص تغذیه و به آرامی وزن خود را کاهش دهید؛ زیرا رژیم‌های سخت و شدید می‌توانند باعث افزایش اسید اوریک در خون شوند. توجه داشته باشید که چاقی به تنهایی بالا برنده اسید اوریک خون است.
۹- روزانه مقداری گیلاس بخورید. این میوه نقش مهمی در برطرف کردن درد و حملات نقرس دارد، به طوری که مصرف روزانه ۲۵۰ گرم از این میوه می‌تواند سطح اسید اوریک را در خون پایین بیاورد. در ضمن انواع گیلاس منبع خوبی از آنتوسیانین‌ها و فلاونوییدها هستند که از عوامل کمک‌کننده به مفاصل هستند.
۱۰- محلول بسیار رقیق سرکه سیب، یک محلول کمک‌کننده به شما است، به‌طوری‌که پس از ۲ روز استفاده از این محلول کاهش درد و سوزش را احساس خواهید کرد. به این منظور مقدار ۲ قاشق چایخوری سرکه سیب را به ۴۵۰ سی‌سی آب اضافه کرده و این محلول را سه بار در روز همراه با غذا میل کنید. در ضمن در صورت دلخواه به این محلول می‌توانید ۲ قاشق چایخوری عسل بیافزایید که البته در افراد دیابتی اضافه کردن عسل توصیه نمی‌شود.