به احتمال بسیار زیاد در قفسه های خانه تان داروهای زیادی را انبار کرده اید, برای هردرد و مشکلی هم چند نوع دارو دارید, اما آیا می دانید در میان این داروها کدام از همه بهتر است در این مطلب مهم ترین نکات برای انتخاب بهترین دارو برای هر مشکل را به شما می گوییم
به احتمال بسیار زیاد در قفسه‌های خانه‌تان داروهای زیادی را انبار کرده‌اید، برای هردرد و مشکلی هم چند نوع دارو دارید، اما آیا می‌‌دانید در میان این داروها کدام از همه بهتر است؟ در این مطلب مهم‌ترین نکات برای انتخاب بهترین دارو برای هر مشکل را به شما می‌گوییم. چقدر در مورد داروها اطلاعات دارید؟ می‌‌دانید چه دارویی را باید در چه زمانی مصرف کنید؟ اگرچه همه ما معمولا اطلاعاتی در مورد داروها داریم اما این کافی نیست و بیشتر ما هم این زحمت را به خودمان نمی‌دهیم که برچسب‌ها و بروشورهای اطلاعات دارویی را بخوانیم، اما این مطلب به شما می‌گوید در میان داروهای در دسترس کدام دارو برای حل کدام مشکل مفید است.
● بهترین دوست روزهای حساسیت
مشکل: آلرژی
داروهای در دسترس: دیفن هیدرامین، سیتیریزین، لوراتادین، فگزوفنیدین
بهترین انتخاب: سیتیریزین
داروهای این گروه از خانواده داروهای آنتی‌هیستامین هستند که باعث کاهش علائم آبریزش فصلی و عطسه می‌شوند. در میان این گروه از داروها سیتیریزین از همه موثرتر عمل میکند و بهتر علائمی را که توسط سیستم ایمنی بدن در واکنش به آلرژن‌ها ایجاد می‌شود، مهار میکند، در ضمن این دارو از بیشتر داروهای این خانواده کمتر ایجاد خواب‌آلودگی و گیجی میکند. دکتر جیمز سابلت، مدیر مرکز آسم و آلرژی در لوئیز ویل می‌گوید: «در میان داروهایی که تهیه آنها احتیاج به نسخه ندارد، سیتیریزین بهترین دارو برای کنترل علائم آلرژی است، اما حواستان باشد در مصرف آن زیاده‌روی نکنید. اگر این گروه از داروها به شدت شما را خواب‌آلوده میکند لوراتادین را انتخاب کنید که کمترین عارضه را دراین مورد ایجاد میکند و البته می‌توانید به داروهای طبیعی هم فکر کنید.» دکتر سکینه بایو والا، متخصص ایمونولوژی در ایلینویز می‌گوید: «تحقیقات نشان داده اسپری کردن آب نمک رقیق با چند قطره عرق نعناع در آن می‌تواند علائم آبریزش بینی و سایر علائم حساسیت را تا حدودی برطرف کند.»
● نمی‌گذارد سرتان بترکد
مشکل: سردرد
داروهای در دسترس: ایبوپروفن، استامینوفن، آسپیرین و ناپروکسن
بهترین انتخاب: ایبوپروفن
تمام داروهایی که در بالا به آنها اشاره شد می‌توانند به عنوان مسکن و کاهش‌دهنده درد عمل کنند، اما در میان داروها، داروهای ضدالتهاب مثل ایبوپروفن از همه سریع‌تر عمل میکند. دکتر آندرو بلامن فیلد، مدیر مرکز سردرد از دانشگاه کالیفرنیا می‌گوید: «اینگونه داروها باعث کاهش تولید پروستاگلاندین‌ها در بدن می‌شود که این ترکیبات می‌تواند باعث افزایش درد در بدن انسان شود.» در ضمن ایبوپروفن می‌تواند ۲ علت مهم سردرد در انسان را برطرف کند: اول اسپاسم عضلات گردن و دوم تورم عروق در نواحی شقیقه و گیجگاه. در مطالعه‌ای در کانادا نشان داده شده ایبوپروفن در تسکین هر دردی در انسان موثرتر از استامینوفن عمل میکند. در ضمن ایبوپروفن می‌تواند در کاهش تب هم موثر باشد، زیرا پروستاگلاندین‌ها در بالا بردن حرارت بدن هم نقش دارند.
● آب بهتر از دارو
مشکل: بریدگی کوچک
داروهای در دسترس: هیدروژن پراکسید (آب اکسیژنه)، نئومایسین، بتادین (یدین)، ایزوپروپیل الکل
بهترین انتخاب: هیچ‌کدام
دکتر رائول کاره، مدیر مرکز اورژانس بیمارستان مموریال شیکاگو می‌گوید: «حتی اگر دست‌تان را با چاقوی مخصوص خرد کردن گوشت ببرید، بهترین کار این است که با صابون معمولی محل بریدگی را کاملا تمیز بشویید، سپس دست‌تان را برای مدت زیاد حتی تا ۵ دقیقه زیر آب سرد بگیرید، این بهترین شیوه است که مطمئن می‌شوید محل بریدگی عفونت نخواهد کرد.»
استفاده از محلول‌های آب اکسیژنه، بتادین و الکل، به خصوص استفاده چندباره از آنها می‌تواند سلول‌های پوست آسیب‌دیده را ملتهب کرده و روند بهبود آنها را کند و طولانی‌تر کند.
● پوستم می‌خارد، پس…
مشکل: خارش پوست
داروهای در دسترس: کالامین، هیدروکورتیزون، پراموکسین هیدروکلراید، دیفن هیدرامین
بهترین انتخاب: کالامین
نتایج مطالعه‌ای که در نشریه «دارو و درمان»به چاپ رسیده مشخص میکند، خارش پوستی ناشی از گزش حشرات یا تماس با موادی مثل شاخ و برگ درختان یا لباس‌های پشمی با آنتی‌هیستامین‌ها و پمادهای موضعی کورتون بهبود پیدا نمی‌‌کند. دکتر کاره می‌گوید، دارویی که در این حالت موثر است کالامین است: «ناحیه‌ای که می‌خارد را بخارانید، سپس روی آن ناحیه کالامین بزنید، این دارو حاوی ترکیبات طبیعی است که پوست را خنک و آرام کرده و احساس خارش را برطرف میکند و اینگونه مشکل برطرف می‌شود.»
● اگر سرفه امان شما را بریده
مشکل: سرفه و احتقان بینی
داروهای در دسترس: گایافنزین، دکسترو متورفان، سودوافدرین
بهترین انتخاب: گایافنزین
اگر بلافاصله پس از آشکار شدن اولین علائم، داروی دکونژستانی مثل سودوافدرین بخورید می‌توانید از ایجاد احتقان بینی و ترشح سینوس‌‌ها و سرفه متعاقب آنها جلوگیری کنید، اما اگر احتقان و سرفه ایجاد شده باشد بهترین دارو گایافنزین است که موکوس (خلط) داخل سینه را رقیق کرده و اینگونه دفع آن را راحت‌تر میکند. دکتر رابرت‌لی مدسن، متخصص عفونی می‌گوید: «شست‌وشوی بینی و نوشیدن آب هم می‌تواند ترشحات داخلی شما را رقیق‌تر کند، همراهی این روش با استفاده از گایافنزین سینه شما را صاف‌تر میکند و احساس بهتری به شما خواهد داد. از داروهای مهارکننده سرفه مثل دکسترومتورفان فقط زمانی استفاده کنید که سرفه‌‌های خشک امان شما را بریده باشد. این داروها روی مرکز سرفه مغز اثر می‌گذارد و باعث کاهش رفلکس سرفه می‌شود، اما این کار در عین حال دفع ترشحات داخل سینه را هم مشکل‌تر میکند.»
● بهترین تسکین برای گلویی که گرفته است
مشکل: گلودرد
داروهای در دسترس: بنزوکائین، منتول، ایبوپروفن
بهترین انتخاب: بنزوکائین و ایبوپروفن
امروزه آبنباتهای تسکین گلودرد زیادی در دسترس‌اند، اما بیشتر آنها زیادی شیرین هستند، مواد قندی دارند و اثربخشی آنها هم زیاد نیست. بنزوکائین یک بی‌حس‌کننده موضعی است که سیگنال‌های نرون‌ها را مهار میکند و قوی‌تر از منتول است. اسپری‌های بنزوکائین که در گلو اسپری می‌شود معمولا از قطره‌ها و آبنباتهای این دارو سریع‌تر عمل میکند. ایبوپروفن هم التهاب گلو را کاهش میدهد و می‌تواند باعث کاهش درد و ناراحتی شود. در ضمن ترکیب سنتی یک قاشق عسل در چای هم در تسکین گلودرد موثر است. عسل دارای ترکیبات طبیعی ضدالتهاب است و در عین حال ترکیبات ضدمیکروبی دارد و به همراه چای گرم، روند بهبود گلودرد را تسریع می‌بخشد و احساس درد و ناراحتی را کاهش میدهد.
● مهم‌ترین نکته‌هایی که باید در مورد داروها بدانید
۱- داروها را بلافاصله پس از پایان تاریخ مصرف‌شان باید دور انداخت؟
دکتر مانلا داپکرت، داروشناس و رئیس مرکز تحقیقات دارویی والی نورث می‌گوید: «داروهای مسکن و سرماخوردگی معمولی را می‌توان حتی تا یک یا ۲ ماه پس از انق ضای تاریخ مصرف آنها استفاده کرد، زیرا این داروها خاصیت خود را از دست نمی‌دهند اما در مورد داروهای ضد‌سرفه و تمامی شربت‌ها این قانون درست نیست و آنها را بلافاصله پس از پایان مدت تاریخ مصرف‌شان باید دور انداخت و از آنها استفاده نکرد.»
۲- هرقدر یک دارو را بیشتر مصرف کنی اثر آن بیشتر می‌شود؟
دکتر پاتریک جیسون مک‌دانل، پروفسور فارماکولوژی بالینی در دانشگاه تمیل می‌گوید: «داروهای مسکن و ضدالتهاب در دسترس مثل استامینوفن، آسپیرین و ایبوپروفن دارای سقف اثر هستند، یعنی اگر از مقدار تجویز شده و درج شده روی بسته آنها بیشتر مصرف شوند هیچ اثر اضافه‌ای نخواهند داشت. اگر با دوز حداکثر یک دارو هم مشکل شما برطرف نشد، با پزشک خودتان برای استفاده از داروهای دیگر مشورت کنید.»
● بهترین محل برای نگهداری داروها
بهترین محل برای نگهداری داروها، کابینت حمام یا دستشویی نیست. دکتر مک دانل در این مورد می‌گوید: «هوای گرم و مرطوب حمام و دستشویی باعث می‌شود داروها زودتر خراب و فاسد شوند و ممکن است داروها حتی قبل از رسیدن به زمان انقضای مصرف خودشان هم فاسد شوند و ارزش دارویی و اثربخشی خود را از دست بدهند.» بهترین کار این است که همه داروهای خود را در محیط‌های خشک و نه‌چندان گرم قرار دهید. البته این را هم باید به یاد داشته باشید که هر دارو شرایط نگهداری خاص خودش را دارد پس منطقی‌ترین کار این است که درمورد هر دارو براساس دستورالعمل درج شده روی جعبه آن عمل کنید.