شلغم میوه ای است که خواص دارویی آن بسیار و می توان از آن در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها استفاده کرد شلغم گیاهی است به رنگ سبز و سفید و با برگهایی ناصاف و بریدگیهای زیاد
شلغم میوه ای است که خواص دارویی آن بسیار و می توان از آن در پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها استفاده کرد.شلغم گیاهی است به رنگ سبز و سفید و با برگهایی ناصاف و بریدگیهای زیاد. ریشه آن غده ای و به شکل های گرد و یا دراز به رنگ سفید با لکه های بنفش می باشد. شلغم نه تنها از نظر داشتن ویتامین و خواص معدنی اش ارزنده است، بلکه از حیث سایر ویژگی های غیر غذایی هم سرآمد بوده و در زمره سبزی های مهم شمرده می شود.
علاوه بر پیاز، سبزی های لیفی (گیاهان سبز) نیز، عوامل عمده پیشگیری از سرطان به شمار می آیند، زیرا آنها همانند کلم پیچ و سایر گیاهان چلیپایی (یک گروه از گیاهان)، از موادی برخوردارند که رشد سرطان را در جانوران متوقف می سازند. همچنین شلغم روغنی (منداب) که شلغمی بزرگ و زردرنگ است، دارای مواد ضد سرطانی است.
یکی از این مواد ضد سرطان که در شلغم وجود دارد، «گلوکوسینولیت ها» نام دارند.
سبزی های شلغمی از قبیل کلم برگی و اسفناج، جزء این گیاهان سبز و پر برگ اند و مشاهده شده، در بین جمعیتی که این سبزی ها جزء بیشترین مواد غذایی مورد مصرفشان است، میزان ابتلای آنان به انواع سرطان ها بویژه سرطان ریه کم بوده است.مطالعات جهانی پیوسته حکایت از این داشته اند که گیاهان سبز، تند و پربرگ شاید تنها عوامل جلوگیری کننده از بعضی سرطان ها باشند.در ضمن چنین سبزی هایی از کاروتنوئیدها که شامل بتاکاروتن و کلروفیل است، سرشار هستند. هر دوی این مواد، خاصیت ضد سرطانی دارند.
شلغم دارای قند طبیعی و منیزیم زیاد می باشد و از همین جهت استخوان بندی را محکم می کند و فسفر آن مغز و اعصاب را تقویت می کند. شلغم نه تنها از نظر داشتن ویتامین و خواص معدنی اش ارزنده است، بلکه از حیث سایر ویژگی های غیر غذایی هم سرآمد بوده و در زمره سبزی های مهم شمرده می شود.
شلغم باعث درمان تشنج و گواتر می شود اما برای کسانی که معده ضعیف دارند به علت دیر هضم شدن، ممکن است که باعث نفخ شود.
شلغم خوب باید سفت و تازه باشد. بنابراین اگر وسط آن شل بوده و با فشار انگشت فرو برود، پلاسیده و مانده است و چنانچه پخته و مصرف شود، در روده ها تولید نفخ می کند. حتما پوست خارجی آن باید براق و شفاف باشد. شلغم باید سنگین باشد و وقتی وسط آن را بریدید، درونش را روشن و شفاف ببینید.
همان گونه که اشاره شد، شلغم خون ساز است و املاح کلسیم و منیزیم و سایر مواد موجود در آن موجب جلوگیری از ابتلا به بیماری های خطیری مانند سرطان می شود .
همچنین شلغم، اثر مفید و موثری در درمان بیماری های دستگاه تنفسی دارد. برای این منظور از آش یا سوپ آن استفاده می شود. همین طور می توان عصاره آن را به دست آورد. برای این کار شلغم را با وزن مساوی شکر سرخ در کمی آب ریخته و به ملایمت حرارت
می دهند. طریقه دیگر آن است که وسط شلغم بزرگی را خالی کرده، شکر سرخ را در آن ریخته، پر می کنند و می پزند. شکل سوم آن است که شلغم را به حلقه های گرد بریده و پیاز را نیز به همین شکل در بیاورند. سپس در ظرف گودی، طبقات شلغم و پیاز را بر روی حرارت بگذارند. وقتی گرم شد، به تدریج شربت آن جدا
می شود. این شربت برای درمان سرماخوردگی و گلودرد بسیار نافع است و از آن می توان به عنوان غرغره در هنگام گلودرد استفاده کرد. برای درمان دمل، کورک و هر نوع کانون التهابی و تورمی یا چرکی، ضماد شلغم را روی موضع بگذارید. بعضی از گیاهان خانواده شب بو مانند شلغم دارای ترکیبات گوگردی هستند که خاصیت ضد میکروب و ویروس دارد.
پختن شلغم در مناطق سربسته موجب تبخیر مواد گوگردی و کاهش میکروارگانیسم های سرماخوردگی و آنفلوآنزا می شود. شلغم ضد سرفه و خلط آور مفیدی است و مصرف آن در زمستان از بروز سرماخوردگی و آنفلوآنزا پیشگیری می کند.
شلغم ویتامینهای «آ» و «ب» و «ث» و عناصری مانند فسفر، کلسیم، گوگرد، منیزیم و ید دارد. شلغم حاوی نشاسته و پروتئین و سلولز است و به این سبب نیروزاست.
شلغم برای بیماران مبتلا به بیماری قند مفید است و از خام آن می توان به عنوان انسولین گیاهی استفاده کرد. شلغم خاصیت میکروب کشی و ضد ویروسی دارد. سرفه های خشک را درمان می کند، خلط آور است، در پیشگیری و درمان سرماخوردگی بسیار مفید است و مقاومت بدن را افزایش می دهد.
معصومه طاعتی