آتنونول یک داروی تجویزی به شکل قرص است که از طریق دهان مصرف می شود. آتنونول به عنوان یک داروی ژنریک و همچنین با نام تجاری تنورمین در دسترس است.
به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از “هلث لاین“، آتنونول برای موارد زیر استفاده می شود:
– کاهش پرفشاری خون (فشار خون بالا)
– کاهش آنژین (سینه درد)
– پس از یک حمله قلبی، میزان کار عضله قلب برای پمپاژ خون به سراسر بدن را کاهش می دهد
چگونه کار می کند
آتنولول به کلاسی از داروها به نام مسدودکننده های بتا یا بتابلاکرها تعلق دارد. گیرنده های بتا روی سلول ها قلب وجود دارند. زمانی که آدرنالین یک گیرنده بتا را فعال می کند، فشار خون و ضربان قلب افزایش می یابد. مسدودکننده های بتا از تاثیر آدرنالین بر گیرنده های بتا در رگ های خونی و قلب جلوگیری می کنند. این موجب شل شدن و آرامش رگ های خونی می شود. با شل شدن رگ های خونی، مسدودکننده های بتا به کاهش فشار خون و درد قفسه سینه کمک می کنند. همچنین، آنها به کاهش تقاضای قلب برای اکسیژن کمک می کنند.
مسدودکننده های بتا فشار خون و سینه درد را به طور دائمی تغییر نمی دهند. در عوض، آنها به مدیریت علائم کمک می کنند.
عوارض جانبی آتنولول
آتنولول ممکن است موجب خواب آلودگی شود. همچنین، این دارو می تواند موجب بروز برخی عوارض جانبی دیگر شود.
عوارض جانبی شایع‌تر
از عوارض جانبی شایع آتنولول می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– سردی دست ها و پاها
– یبوست
– اسهال
– سرگیجه
– سردرد
– کاهش میل جنسی یا ناتوانی جنسی
– تنگی نفس
– خستگی بدون دلیل مشخص
– پا درد
– فشار خون پایین‌تر از حد معمول
اگر این موارد خفیف باشند، ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین بروند. در مواردی که علائم از شدت بیشتری برخوردار هستند یا از بین نروند، باید با پزشک یا داروساز خود صحبت کنید.
عوارض جانبی جدی
در صورت تجربه عوارض جانبی جدی بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. اگر علائم به گونه ای هستند که زندگی شما را تهدید می کنند یا فکر می کنید با یک موقعیت اضطراری پزشکی مواجه هستید، با مرکز اورژانس تماس بگیرید. از عوراض جانبی جدی و علائم آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– واکنش آلرژیک. علائم می توانند شامل موارد زیر باشند:
* راش پوستی بزرگ و قرمز
* تب
* تورم در دست ها و پاها
* تورم در گلو یا زبان
* دشواری در تنفس
– افسردگی. علائم می توانند شامل موارد زیر باشند:
* احساس غم یا ناامیدی
* اضطراب
* خستگی
* دشواری در تمرکز
– افزایش وزن غیرمعمول. علائم می توانند شامل موارد زیر باشند:
* تورم در پا، مچ پا یا بازوها
تداخل آتنولول با داروهای دیگر
قرص خوراکی آتنولول می تواند با داروها، ویتامین ها، یا گیاهان دارویی دیگر که فرد مصرف می کند، تداخل داشته باشد. این شرایط می تواند مضر باشد یا از عملکرد درست دارو جلوگیری کند.
برای پیشگیری از تداخلات دارویی، پزشک باید تمام داروهای شما را به دقت مدیریت کند. پزشک را از هر دارو، ویتامین، یا گیاه دارویی مصرفی خود آگاه کنید.
از نمونه داروهایی که می توانند با آتنولول تداخل داشته باشند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
داروهای سلامت روان
مهارکننده های رزرپین و مونوآمین اکسیداز ممکن است اثرات آتنولول را افزایش داده یا به آنها بیفزایند. همچنین، آنها ممکن است سبکی سر یا ضربان قلب فرد را افزایش دهند.
مهارکننده های رزرپین و مونوآمین اکسیداز می توانند تا ۱۴ روز پس از مصرف نیز با آتنولول تداخل ایجاد کنند. از جمله این داروها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– ایزوکربوکسازید
– فنلزین
– سلژیلین
– ترانیل سیپرومین
داروهای ریتم قلب
مصرف برخی داروهای قلب همراه با آتنولول می تواند ضربان قلب شما را بیش از حد کاهش دهد. از جمله این داروها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– دیجیتالیس
– آمیودارون
– دیسوپیرامید
مسدودکننده های کانال کلسیم
همانند آتنولول، این داروها برای درمان فشار خون بالا و برخی مشکلات قلبی دیگر استفاده می شود. در صورت ترکیب با آتنولول، آنها ممکن است انقباض های قلب را کاهش داده و موجب کاهش هرچه بیشتر ضربان قلب شوند. گاهی اوقات، پزشکان زیر نظارت دقیق از این ترکیب استفاده می کنند. از جمله این داروها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– آملودیپین
– دیلتیازم
– فلودیپین
– ایزرادیپین
– نیکاردیپین
– نیفدیپین
– نیمودیپین
– نیسولدیپین
– وراپامیل
مسدودکننده های آلفا
مسدودکننده های آلفا برای کاهش فشار خون استفاده می شوند. آنها ممکن است هنگام ترکیب با آتنولول فشار خون را بیش از حد کاهش دهند. از جمله این داروها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– گوانتیدین
– آلفا-متیل دوپا
– پرازوسین
– کلونیدین
اگر به ترکیب کلونیدین با آتنولول نیاز باشد، این کار باید به دقت مدیریت شود. توقف ناگهانی مصرف کلونیدین زمانی که آتنولول مصرف می شود، می تواند موجب جهش بزرگی در فشار خون شود.
داروهای مُسکن
مصرف ایندومتاسین همراه با آتنولول می تواند اثر کاهنده فشار خون داروی آتنولول را کاهش دهد.
هشدارهای مرتبط با آتنولول
این دارو با چندین هشدار همراه است.
هشدار آلرژی
آتنولول می تواند موجب یک واکنش آلرژیک شدید شود. علائم می توانند شامل موارد زیر باشند:
– یک راش پوستی بزرگ و قرمز
– تب
– تورم در دست ها و پاها
– تورم گلو یا زبان
– دشواری در تنفس
در صورت مواجهه با این علائم با مرکز اورژانس تماس گرفته یا به نزدیک‌ترین بخش اورژانس مراجعه کنید.
این دارو را در صورت تجربه واکنش آلرژیک مصرف نکنید. مصرف دوباره آن می تواند کشنده باشد.
هشدارها برای افراد مبتلا به شرایط سلامت خاص
برای افراد مبتلا به آسم/بیماری مزمن انسدادی ریه: به طور کلی، افراد مبتلا به این شرایط نباید آتنولول مصرف کنند. پزشک ممکن است این دارو را در دوزهای کوچک و با نظارت دقیق تجویز کند. آتنولول با مسدود کردن گیرنده های بتا در سلول های قلب کار می کند. اما در دوزهای بالاتر، آتنولول می تواند انواع مختلف گیرنده های بتا موجود در مسیرهای تنفسی را مسدود کند. مسدود کردن این گیرنده ها می تواند به تنگ شدن مسیرهای تنفسی منجر شده و آسم یا بیماری مزمن انسدادی ریه را تشدید کند.
برای افراد مبتلا به دیابت: آتنولول ممکن است نشانه های مهم سطوح پایین قند خون از جمله لرزیدن و افزایش ضربان قلب را پنهان کند. بدون این سیگنال ها، تشخیص این که سطوح قند خون به طرز خطرناکی کاهش یافته است، دشوار می شود.
برای افرادی با گردش خون ضعیف: اگر با گردش خون ضعیف در دست ها و پاهای خود مواجه هستید، مصرف آتنولول ممکن است موجب تشدید علائم شود. آتنولول فشار خون را کاهش می دهد، از این رو، ممکن است خون کافی به دست ها و پاهای شما نرسد.
هشدارها برای گروه های دیگر
برای زنان باردار: مطالعات مختلف خطر عوارض جانبی مصرف آتنولول توسط مادر برای جنین را نشان داده اند. فواید مصرف آتنولول طی دوران بارداری ممکن است از خطرات بالقوه آن در برخی موارد بیشتر باشد.
مصرف آتنولول در سه ماهه دوم بارداری با تولد نوزادانی کوچک‌تر از حد عادی مرتبط بوده است. همچنین، نوزادان تازه متولد شده از مادرانی که آتنولول مصرف می کنند، ممکن است در معرض خطر هیپوگلیسمی (سطوح پایین‌تر از حد عادی قند خون) و برادی‌کاردی (ضربان قلب کندتر از حد عادی) مواجه باشند.
اگر آتنولول مصرف می کنید و قصد دارید باردار شوید، یا اگر باردار هستید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. آتنولول تنها دارویی نیست که برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود. داروهای دیگر ممکن است عوراض جانبی کمتری طی دوران بارداری و شیردهی داشته باشند.
اگر حین مصرف داروی آتنولول باردار شده اید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
برای زنان شیرده: آتنولول در شیر مادر جذب می شود و می تواند به نوزاد منتقل شود. نوزادی که با شیر مادر مصرف کننده آتنولول تغذیه می شود در معرض خطر هیپوگلیسمی و برادی‌کاردی قرار دارد.
نحوه مصرف آتنولول
دوز مصرفی، شکل دارو، و تعداد دفعات مصرف دارو به موارد زیر بستگی دارد:
– سن فرد
– شرایط تحت درمان
– شدت شرایط
– سایر شرایط پزشکی که فرد به آنها مبتلا است
– چگونگی واکنش فرد به نخستین دوز
ملاحظات ویژه دوزه مصرفی
برای افراد مسن: افراد مسن در ابتدا ممکن است به دوزهای کوچک‌تر آتنولول نیاز داشته باشند زیرا نسبت به عملکرد دارو در بدن خود حساسیت بیشتری دارند. همچنین، با افزایش سن، افراد گاهی اواقت با شرایط دشوارتری برای پاکسازی دارو از بدن خود مواجه هستند. پس از دوز کوچک اولیه، دوزهای بعدی ممکن است به تدریج افزایش یابند.
برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی: بیماری کلیوی می تواند پاکسازی دارو از بدن فرد را دشوارتر سازد. ابتلا به بیماری کلیوی ممکن است بر دوز مورد نیاز فرد تاثیرگذار باشد. با پزشک خود در این زمینه صحبت کنید.
طبق دستور مصرف کنید
قرص خوراکی آتنولول برای درمان بلند مدت استفاده می شود. در صورت عدم مصرف طبق تجویز پزشک، فرد ممکن است با خطرات جدی مواجه شود.
اگر دارو را مصرف نکنید: اگر به فشار خون بالا یا سینه درد مبتلا هستید و داروی آتنولول را مصرف نکنید، با خطر افزایش فشار خون، آسیب دیدن رگ های خونی یا اندام های اصلی مانند ریه ها، قلب، یا کبد و افزایش خطر یک حمله قلبی مواجه خواهید شد.
اگر مصرف دارو را به طور ناگهانی متوقف کنید: قطع ناگهانی مصرف آتنولول برای فشار خون بالا، سینه درد یا پس از یک حمله قلبی می تواند خطر تجربه حمله قلبی را افزایش دهد.
اگر دارو را طبق برنامه مصرف نکنید: در صورت عدم مصرف روزانه آتنولول، جا انداختن چند روز، یا مصرف دارو در زمانی های مختلف روز با خطراتی مواجه خواهید شد. فشار خون شما ممکن است بیش از حد نوسان داشته باشد. این ممکن است خطر یک حمله قلبی را افزایش دهد.
اگر یک دوز را مصرف نکنید: در این شرایط فقط دوز برنامه ریزی شده بعدی را مصرف کنید. دوز بعدی را برای جبران دوز فراموش شده دو برابر نکنید.
نحوه تشخیص اثرگذاری دارو: کاهش فشار خون موثر بودن آتنولول را نشان می دهد. اگر این دارو را برای آنژین مصرف می کنید، کاهش درد در قفسه سینه می تواند نشان دهنده موثر بودن مصرف آن باشد.
ملاحظات مهم برای مصرف آتنولول
اگر پزشک برای شما مصرف آتنولول را تجویز کرده است، ملاحظات زیر را مد نظر قرار دهید:
عمومی
شما می توانید قرص خود را خرد کرده یا برش دهید.
نگهداری
– آتنولول را در دمای اتاق بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سلسیوس نگهداری کنید.
– درب قوطی دارو را به خوبی بسته و از یک ظرف مقاوم در برابر نور برای نگهداری دارو استفاده کنید. دارو را دور از رطوبت نگهداری کنید.
– آتنولول را در محیط های مرطوب مانند حمام نگهداری نکنید.
نظارت بر خود
از آنجایی که آتنولول موجب کاهش فشار خون می شود، پزشک ممکن است از شما بخواهد که حین مصرف این دارو فشار خون خود را به طور منظم کنترل کنید. در صورت مواجهه با خوانش های فشار خون بیش از حد بالا یا پایین حین مصرف آتنولول، پزشک خود را از این شرایط آگاه کنید.
توجه: معرفی دارو در رسانه، صرفاً جهت دانش افزایی است و به معنای توصیه یا تجویز نیست. مصرف هر گونه دارو با هر دوز، صرفاً باید با تشخیص و تجویز پزشک باشد.
—————————————————————-
بیشتر بخوانید:
*فلوکستین؛ درباره یک داروی ضد افسردگی