آیا دوست دارید رکورد کلاغ را بزنید؟ آیا به حضرت نوح
حسودی می‌کنید؟ آیا دوست دارید در مراسم ازدواج نبیره‌های‌تان باباکرم
برقصید؟ آیا می‌خواهید بعد از بازنشستگی دور دنیا سفر کنید و برای این‌کار
به انرژی ۳۰ سالگی‌تان احتیاج دارید؟
در دوره و زمانه‌ی ما که هنوز
اکسیر جاودانگی کشف نشده است و بالاخره دیر یا زود خواهید مُرد. اما اگر
می‌خواهید سر عزرائیل را گول بمالید و تا جایی‌که جا دارد قاچاقی زندگی
کنید با ما باشید تا ۱۰ راه‌کار برای جان سخت شدن به شما معرفی کنیم.
۱- آشغال خوری
از
۳۰ و خورده‌ای سال قبل تاکنون روند تولید و مصرف غذاهای فرآوری شده و
کمپوتی و کنسروی در کشورهای مختلف در حال گسترش است. چیزهایی که غذاهای
فرآوری شده برای ما به ارمغان می‌آورند سدیم افزوده، چربی اشباع شده و قند
بیشتر و فیبر کمتر می‌باشند. نتیجه چیست؟ بیماری‌های قلبی عروقی بیشتر،
فشار خون بالا، سرطان و دیابت.
سازمان ملی سلامت آمریکا توصیه می‌کند
روزی بیش از ۲٫۳ گرم سدیم مصرف نکنید – که این میزان برای سالخوردگان و
افرادی که بیماری‌های مشخصی نظیر فشار خون بالا دارند کمتر هم است. با این
وجود، در نظرسنجی‌ای که با حضور بیش از ۷۰۰۰ آمریکایی برگزار شد، محققین
مراکز کنترل بیماری امریکا (CDC) دریافتند که آمریکایی‌ها به‌طور میانگین
۳٫۳ گرم سدیم در روز مصرف می‌کنند. غذاهای رستوران‌ها و غذاهای بسته بندی
شده نظیر خورشت‌های کمپوتی پر از نمک هستند که این برای کوتاه کردن عمر
بسیار مفید است.
در حق خودتان لطفی بکنید و سعی کنید
غذاهای تر و تمیز بخورید. غذاهایی بخورید که فیبر زیادی دارند و چه بهتر
که مواد اولیه‌ی غذا را خودتان از جای مطمئن بخرید و در خانه غذا درست
کنید. اگر خیلی وقت برای این کارها ندارید (کی دارد؟) هیئتی غذا درست
کنید، یا حداقل غذاهایی بخرید که می‌دانید مواد داخلش تر و تازه هستند.
۲- دود و دم
اگر
سیگاری هستید که حتماً می‌دانید ترک کردن سیگار از ترک کردن نماز آخر وقت
هم سخت‌تر است اما بگذارید کمی به شما انگیزه بدهیم شاید عقل‌تان به کار
افتاد و دیگر نکشیدید. نتایج تحقیقات پزشکی نشان می‌دهد که سیگار کشیدن
می‌تواند چیزی در حدود ۱۰ سال از عمر شما کم کند!
کلاً هر عادت بدی را
که ترک کنید بدن شما سریع شروع به بازسازی خود می‌کند. سیگار را ترک کنید
تا ببینید که به محض ترک کردن فشار خون و گردش خون‌تان چطور بهبود می‌یابد و
هر سال که بگذرد خطر ابتلا به سرطان کمتر تهدیدتان می‌کند. یادتان باشد که
ترک کردن سیگار نه تنها برای خودتان خیلی خوب است بلکه برای سلامت
اطرافیان‌تان هم مفید است زیرا دیگر در معرض استنشاق دود سیگار قرار
نمی‌گیرند.
ترک کردن سیگار باعث می‌شود از نظر ظاهری هم دیرتر پیر شوید.
۳ – نشستن طولانی و تکان نخوردن
اگر
حال و حوصله‌ی ورزش کردن و عرق ریختن را ندارید، اینجا را داشته باشید:
شاید نیاز نباشد به توصیه‌ی جهانی روزی ۳۰ دقیقه ورزش کردن عمل کنید. نتایج
تحقیقات گسترده‌ای که در سال ۲۰۱۱ در مجله‌ی پزشکی The Lancet منتشر شد
چیز دیگری را نشان می‌دهد. دانشمندان با مطالعه بر روی فعالیت‌های بدنی
۴۱۶ هزار زن و مرد تایوانی دریافتند که انجام دادن ۱۵ دقیقه تمرین ورزشی
سبک در هر روز سه سال به عمر داوطلبان افزوده است. این
رقم برای کسانی که روزی ۳۰ دقیقه ورزش کردند به ۴ سال افزایش پیدا کرد.
جالب این‌جاست که نتایج تحقیقات برای کسانی که مشکلاتی نظیر بیماری‌های
قلبی و عروقی داشتند نیز صدق می‌کند. از همه عجیب‌تر این‌که افراد دارای
اضافه وزن که حتی موفق به کاهش یک گرم از وزن‌شان هم نشده بودند نیز با
چنین ورزشی به عمرشان افزوده شده بود.
پیاده روی
سریع یکی از این ورزش‌های نه چندان پرفشار محسوب می‌شود. ثبت نام کردن در
باشگاه و پیدا کردن پایه برای ورزش کمی دَنگ و فَنگ دارد اما اگر قرار باشد
روزی ۱۵ دقیقه ورزش سبک ۳ سال به عمر آدم اضافه کند باید روی هوا آن‌را زد.
۴ – کینه‌‌ی شتری به دل گرفتن
کنترل
کردن خشم یکی از سخت‌ترین کارهاست، به‌خصوص وقتی‌که احساس می‌کنید حق با
شماست. شاید بهتر باشد از خودتان بپرسید “آیا ارزش کورتیزولی شدن را
دارد؟”. وقتی که اعصاب‌تان خط خطی شود، این هورمون در بدن‌تان ترشح می‌شود
که روی قلب، متابولیسم و سیستم ایمنی بدن تأثیر منفی دارد. شماری از
تحقیقات در این زمینه نشان می‌دهد که میزان کورتیزول بالا در بدن احتمال
مرگ و میر زودرس را بالا می‌برد. می‌دانیم که بخشیدن دیگران کار بسیار سختی
است اما اگر یاد بگیریم که از کسی کینه به دل نگیریم عمر خودمان درازتر
می‌شود.
۵- منزوی بودن
اجتماعی بودن می‌تواند عمر انسان
را افزایش دهد زیرا باعث می‌شود بتوانید استرس خود را بهتر تحمل کنید.
اجتماعی بودن سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. داشتن یک رابطه‌ی خوب
انسانی بدن را از نظر جسمانی تقویت می‌کند، درحالی‌که یک رابطه‌ی بد چارچوب
ذهنی آدم را منفی کرده و فرد را در معرض ابتلا به افسردگی و حتی حمله قلبی
قرار می‌دهد.
البته اگر حال آدم گرفته باشد سخت است که وارد جمع شود.
کسانی که به تازگی عزیزی را از دست داده‌اند یا در شهری زندگی می‌کنند که
هیچ آشنایی ندارند از این دسته به شمار می‌روند. برای این‌که منزوی نشوید
کافی است روحیه‌ی جمع گرایانه داشته باشید و برای ملاقات با افراد جدید
علاقه بیشتری نشان دهید. اگر وارد یک محل کار جدید شده‌اید منتظر نمانید تا
سایر همکاران بیایند و سر صحبت را با شما باز کنند. خودتان پیش قدم باشید.
اگر خانم خانه‌دار هستید و به خاطر شغل شوهرتان به شهرستانی دور دست
رفته‌‌اید که هیچ آشنایی در آن‌جا ندارید، می‌توانید با ثبت نام در باشگاه
ایروبیک یا کتابخانه نزدیک به خانه افرادی را پیدا کنید بتوانید با آن‌ها
معاشرت کنید.
۶ – فقط تغییرات بزرگ را آدم حساب کردن
معمولاً
وقوع تغییرات بزرگ در زندگی الهام‌بخش خواهند بود اما بعضی اوقات هم این
تغییرات بزرگ می‌توانند مخرب باشند و عمر آدم را کوتاه کنند بنابراین نیازی
نیست که همیشه به دنبال ایجاد تغییرات اساسی باشیم. دفعه‌ی بعد که خواستید
غذای سالم بخورید یا بیشتر ورزش کنید، مگسک هدف‌تان را خیلی بالا نگیرید.
سعی کنید تغییرات را یکی یکی و در گذر زمان پیاده کنید. می‌توانید بجای
این‌که یکدفعه خود را ملزم کنید که از همین فردا سیگار را ترک کرده و هر
روز ۱ ساعت قبل از خواب بیدار شوید و نان سنگک خاش خاشی تازه بگیرید و با
استعانت از جمشید هاشم‌پور در فیلم زینال بندری به قصد کماندو شدن ورزش
کنید، کافیست برای شروع صبح‌ها ۱۰ دقیقه زودتر بیدار شوید و چند تا گردو
بشکنید، یا یک لیوان شیر داغ کنید تا در کنار نان و پنیر همیشگی، صبحانه‌ی
مقوی‌تری بخورید. به مرور تغییرات بعدی را هم پیاده کنید تا به آن‌جایی که
می‌خواهید برسید. چیزی که این وسط مهم است مداومت در اجرای هر یک از این
کارهاست. بنابراین کاری نکنید که از اعمال تغییرات بیش از حد در زندگی خود
پشیمان شوید. تغییرات کوچک نیز فواید خود را دارند و علاوه بر این‌که انرژی
بیشتری به شما می‌دهند به عمرتان نیز می‌افزایند.
۷ – ترس
از
بین تمامی خصائص اخلاقی که می‌توانند نقشی در افزودن به طول عمر ما داشته
باشند “وجدان” اهمیت بسیار بالایی ایفا می‌کند. شاید بگویید چرا؟ خب، اگر
فرد با وجدانی باشید غذای سالم می‌خورید، ورزش می‌کنید و هر کاری که دکتر
گفت را انجام می‌دهید، اما اگر به وجدان خود مراجعه نکنید و رفتار خطرناکی
مثل سیگار کشیدن و بد رانندگی کردن را از خودتان بروز دهید چندان کمکی به
طول عمر خود نکرده‌اید.
البته باوجدان بودن و سخت کوش بودن را نباید با
عصبی بودن در مورد وضعیت سلامتی خود اشتباه بگیرید. یعنی نباید در مورد
وضعیت سلامتی خود احساسات منفی‌ای نظیر اضطراب، خشم و افسردگی داشته باشید.
مثال ساده‌ی عصبی بودن این است که شما از ترس این‌که مبادا سرطان داشته
باشید وحشت دارید که به ملاقات دکتر بروید. درصورتی‌که اگر به ندای
وجدان‌تان گوش کنید، باید راهی دکتر شوید تا تحت معاینه قرار بگیرید و
درباره‌ی آن بیماری اطلاعات بیشتری کسب کنید و اگر خدای نکرده بیمار
شده‌اید هر چه سریع‌تر تحت درمان قرار بگیرید.
۸ – سر خواب شب کلاه گذاشتن
میزان
خوابی که در شبانه روز دارید بر روی طول عمرتان تأثیر کاملاً مستقیمی
دارد. البته منظورمان فقط این نیست که اگر پشت فرمان اتومبیل خواب‌تان ببرد
و به ته دره سقوط کنید عمرتان کوتاه می‌شود. در مطالعات علم همه‌گیرشناسی،
دانشمندان دریافته‌اند که کم خوابی (کمتر از ۶ ساعت در روز) و پر خوابی
(بالای ۹ ساعت در روز) از عواملی هستند که احتمال خطر مرگ و میر را در
انسان بالاتر میبرند. به‌علاوه، کیفیت زندگی را نیز دستخوش تأثیرات منفی
می‌کنند. یک خواب راحت شبانه استرس و افسردگی و بیماری‌های قلبی را از شما
دور می‌کند.
برای این‌که بتوانید شب‌ها به راحتی سر
بر بالین بگذارید می‌توانید جلوی وارد شدن نور به اتاق خواب‌تان را بگیرید
یا اشیاءی که باعث حواس‌پرتی شما می‌شوند (مانند گوشی تلفن) را کنار
بگذارید، یا این‌که دمای اتاق را تنظیم کنید و اگر از سگ یا گربه در خانه
نگه‌داری می‌کنید آن‌ها را به اتاق خواب‌تان راه ندهید. یکی از بهترین
راه‌ها برای خوابیدن این است که شب‌ها در رختخواب کتاب بخوانید.
۹ – حرص و جوش خوردن
حرص
و جوش هم مثل عصبانیت عمر شما را کوتاه می‌کند. اگر می‌بینید شخصیتی به
نام خر موسی اکنون به الگوی طول عمر تبدیل شده است به این خاطر بوده که
کمتر حرص و جوش می‌خورده. اگر کمتر به خود حرص و جوش وارد کنید در بلند مدت
سلامتی‌تان تضمین شده است. به قول نیچه باید دنبال شادی ها گشت، غم ها
خودشان ما پیدا می کنند. ورزش کردن و نوشتن خاطرات راه‌های مناسبی برای کم
کردن استرس است. اگر در جریان زندگی روزمره قرار بگیرید و دائم به فکر قیمت
سکه و دلار و ماشین و جریمه‌ی عبور از چراغ قرمز و پروژه‌های سرکاری مسکن
مهر که در آن‌ها ثبت نام کرده‌اید، باشید زندگی‌تان به عاقبت یزید تبدیل
می‌شود و دائم حرص و جوش می‌خورید. اما اگر هر از گاهی حواس خود را از این
مسائل پرت کنید و یا با نوشتن خاطرات سعی کنید به جریان کلی زندگی‌تان فکر
کنید انگار که بر روی استرس‌تان نفازولین ریخته باشید.
۱۰ – دست از سر کچل ژِن‌های خود برنداشتن
اگر
والدین یا پدربزرگ و مادربزرگ‌تان و یا هر شخص دیگری در خانواده‌تان بالای
۹۰ سال عمر کرده است این دلیل بر آن نیست که شما هم هر کاری دلتان بخواهد
بکنید و اتوماتیک به همان اندازه عمر کنید. تحقیقاتی که در اسکاندیناوی بر
روی دوقلوها صورت گرفت نشان می‌دهد که عوامل ژنتیکی فقط مسئول ۳ درصد از
مسائل مربوط به افزایش/کاهش طول عمر هستند. البته این خبر برای آن‌ها که جد
و آباءشان به دلایل عجیب و غریبی مرده‌اند خبر خوشحال کننده‌ای محسوب
می‌شود. در اصل عوامل محیطی و سبک زندگی نظیر رژیم غذایی و میزان
فعالیت‌های بدنی، قرارگیری در معرض آلودگی‌ها، میزان استرس، جدیت در برخورد
با بیماری و وضعیت روابط اجتماعی و … همگی بر روی این‌که شما چند سال عمر
می‌کنید تأثیرات عمیقی می‌گذارند. از همه این‌ها گذشته، وقتی که هیچ کنترلی
بر روی ژن‌ها ندارید اصلاً فایده‌ی غُر زدن به آن‌ها چیست؟