به گزارش خبرنگار دانشگاه و آموزش ایرنا، علیرضا میرباقری روز چهارشنبه در اولین جراحی رباتیک از راه دور روی حیوان که در مرکز مهارت های پیشرفته بالینی بیمارستان امام خمینی (ره) انجام شد، در جمع خبرنگاران افزود: این عمل اولین عمل جراحی رباتیک از راه دور در کشور است که انجام می شود. جراح در بیمارستان سینا در فاصله هفت کیلومتری از بیمارستان امام خمینی قرار دارد و ارتباط جراح با ربات و بیمار (سگ) از طریق اتصال مخابراتی صورت گرفته است.
وی بیان کرد: از سال ۸۵ در کشور کار تحقیقات بر روی دستگاه سامانه جراحی از راه دور سینا شروع و نمونه های مختلف روی آن تست شد. این سامانه اکنون به مرحله ای رسیده که می تواند عمل جراحی را از راه دور انجام دهد.
باقری گفت: این دستگاه از دو قسمت تشکیل شده است. کنسول جراحی در اختیار جراح قرار می گیرد که در حال حاضر در بیمارستان سینا نصب شده و ربات های جراح بر بالین بیمار در بیمارستان امام خمینی (ره) نصب شده است. این دو سامانه از طریق اینترنت پرسرعت همراه اول به هم متصل شدند و عمل جراحی از راه دور را انجام دادند.
مدیرعامل این شرکت دانش بنیان ادامه داد: وقتی جراح پشت کنسول جراحی در بیمارستان سینا قرار می گیرد هر حرکت دستی که جراح انجام می دهد، همان حرکت ها بلافاصله و هم زمان روی حیوان اجرا می شود. با این تفاوت اگر دست جراح وارد شکم بیمار شود باید شکاف های ۲۰ تا ۳۰ سانتی روی شکم بیمار ایجاد شود، اما با استفاده از این روش جراحی رباتیک، دو شکاف ۵ میلی متری ابزارهایی را وارد شکم بیمار می کند که جایگزین دست جراح در شکم بیمار می شود.
باقری اظهار داشت: به این ترتیب می توانیم عمل های پیچیده ای را که به صورت باز انجام می شود یا جراحت زیادی برای بیمار به همراه دارد، با روش های کمتر تهاجمی از طریق دو شکاف ۵ ملی متری داخل بدن بیمار انجام داد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: این ربات جراح، ۱۰۰درصد ایرانی است و ثبت اختراع متعدد آن در کشورهای مختلف انجام شده و آماده ورود به بازارهای جهانی و رقابت با تنها نمونه آمریکایی موجود در بازار است. این ربات از لحاظ قیمت نیز یک سوم قیمت نمونه آمریکایی برای ورود به بازار جهانی قیمت گذاری شده است.
وی گفت: از همه مهمتر قیمت ابزار مصرفی این ربات یک دهم قیمت تنها نمونه آمریکایی است،.این ربات می تواند برای کشورهای با درآمد کمتر مورد استفاده قرار گیرد.
باقری یادآور شد: هنر این محصول این است که عمل های باز را به عمل بسته تبدیل می کند، یعنی عمل هایی را که با ابزارهای ساده جراحی لاپاروسکوپی نمی توان به صورت بسته انجام داد و باید به صورت باز باشد، انجام داد. ابزارهای این دستگاه مثل دست انسان است و با ایجاد شکاف پنج میلی متری می تواند عمل های پیچیده باز را به عمل بسته تبدیل کند و در قفسه سینه، حفره شکم و حفره لگن مورد استفاده قرار گیرد.
باقری در خصوص قطعی اینترنت در حین عمل از راه دور گفت: راه های ارتباطی متعدد پیش بینی می شود که اگر یکی قطع شد، دیگری جایگزین شود. واقعیت این است که شاید ۱۰ سال پیش این سوال خیلی جدی تر بود، اما اکنون حین کارکردن نگران این نیستیم که تلفن و اینترنت قطع شود، شبکه های مخابراتی قابل اعتماد شده اند. دستگاه به صورتی طراحی شده که اگر اینترنت قطع شود همه مراحل و موارد فریز می شود و هیچ خطری بیمار را تهدید نمی کند و می توان ربات ها را از بیمار جدا کرد و عمل را انجام داد.
این فناور افزود: آنچه مهم است اینکه عمل جراحی از راه دور یکی از مزایای این روش است، اما در دنیا هر ۳۰ ثانیه یک بار یک عمل جراحی رباتیک با نمونه آمریکایی انجام می شود و هیچ کدام راه دور نیستند و به صورت لوکال استفاده می شود، دلیل اینکه چرا لوکال استفاده می شود به دلیل چهار مزیت آن است.
باقری گفت: اول اینکه جراح پشت کنسول می نشیند و کار می کند و خستگی خیلی کمتر است، به همین دلیل درصد خطا نیز کاهش می یابد. دوم اینکه وقتی دستگاه در کنسول جراحی دست خود را یک سانت تکان می دهد ابزار جراحی داخل شکم بیمار یک میلی متر حرکت می کند. لذا بخیه های ظریف را با بزرگ نمایی ۱۰ برابر در داخل کنسول انجام می دهد و ربات بخیه(یک دهم) را داخل شکم بیمار کپی می کند. سوم، حذف لرزش دست جراح به دلیل خستگی یا افزایش سن جراحان است و از همه مهمتر اینکه می توان جراحی باز را به جراحی بسته تبدیل کرد.
وی یادآور شد: امروز عمل وازکتومی (عمل عقیم سازی) روی سگ که یک کار معمول است، به صورت رباتیک انجام دادیم.
ربات جراح از راه دور سینا به لحاظ علمی کاملا قابل بهره برداری است
جراح و رییس بیمارستان سینا نیز در اولین جراحی رباتیک از راه دور در کشور گفت: استفاده از این دستگاه از لحاظ علمی، کاملاً قابل اجرا و بهره‌برداری است که در آینده می‌تواند بسیار کاربردی باشد.
دکتر محمد طالب پور در این عمل جراحی رباتیک از راه دور بر روی حیوان که وی در مرکز مهارت های پیشرفته بالینی بیمارستان امام خمینی (ره) در بیمارستان سینا انجام داد، افزود: اعمال جراحی روی حیوانات به واسطه دستگاه رباتیک جراحی از راه دور ایرانی تاکنون با موفقیت انجام شده است، این سیستم در ابتدا با مشکلاتی مواجه بود که با انجام تست‌های متعدد برطرف شد.
وی بیان کرد: تاکنون هفت تا هشت عمل جراحی از راه دور روی حیوان با این سامانه رباتیکی انجام شده است. تمام این اعمال جراحی موفقیت‌آمیز بوده و تمام حیوانات زنده هستند.
رییس بیمارستان سینا ادامه داد: این سیستم جراحی رباتیک از راه دور از لحاظ بالینی بهینه شده است، آخرین اعمال جراحی به واسطه این دستگاه که ۴۰ دقیقه طول کشید بدون مشکل انجام شده است.
وی گفت: اکنون می‌توانیم ادعا کنیم که از لحاظ علمی، استفاده از این دستگاه کاملاً قابل اجرا و بهره‌برداری است که در آینده می‌تواند بسیار کاربردی باشد.
طالب پور با بیان اینکه ساخت این دستگاه باعث پیشرفت کشور شده، تصریح کرد: سیستم رباتیک با توجه به پتانسل های بالا، آرامش و ایمنی که به جراح می دهد، باعث بالا رفتن کیفیت جراحی می شود.
وی با تاکید براینکه همه کشورهای دنیا به دنبال استفاده از سامانه‌های رباتیکی برای اعمال جراحی از راه دور هستند، گفت: به علت تحریم شانس استفاده از این ابزار را نداشتیم، اما با تکیه بر دانش محققان کشور از این دستگاه بهره مند شدیم.
جراح و رییس بیمارستان سینا با بیان اینکه ساخت این دستگاه یک کار ملی است، گفت: فاز ارتقای کیفیت، تجاری سازی و گسترش مواردی است که باید استانداردهای خود را طی کند تا این عمل را بر روی انسان انجام دهیم.
نخستین عمل جراحی رباتیک از راه دور در ایران، با استفاده از ربات جراح سینا ساخت شرکت دانش‌بنیان نوآوران رباتیک و پزشکی سینا با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و امروز با موفقیت روی یک سگ انجام شد.