سرطان ریه، سرطانی است که در بافت های ریه، معمولاً در سلول هایی که مجاری عبور هوا را تشکیل می دهند، ایجاد می شود.
در مجموع دو نوع اصلی سرطان ریه وجود دارد: سرطان ریه سلول های کوچک و سرطان ریه سلول های بزرگ. این دو نوع سرطان متفاوت رشد می کنند و با آنها با شیوه های درمانی متفاوتی برخورد می شود. سرطان ریۀ سلول کوچک، نوع شایع آن است.
چه کسانی در معرض خطر سرطان ریه هستند؟
سرطان ریه می تواند هر کسی را تحت تأثیر قرار دهد، اما عوامل خاصی وجود دارد که خطر ابتلا به آن را افزایش می دهد:
سیگار کشیدن مهمترین عامل خطر سرطان ریه است. استعمال دخانیات حدود ۹ مورد از ۱۰ مورد سرطان ریه در مردان و حدود ۸ مورد از ۱۰ مورد سرطان ریه در زنان را ایجاد می کند.
هرچه زودتر در زندگی شروع به سیگار کشیدن کنید، مدت زمانی که سیگار می کشید و تعدد سیگارهای روزانه، خطر ابتلا به سرطان ریه را بیشتر می کند. اگر زیاد سیگار بکشید و هر روز الکل بنوشید یا از مکمل های بتا کاروتن استفاده کنید، این خطر بیشتر نیز می شود.
- اگر سیگار را ترک کرده باشید، خطر ابتلای شما به سرطان ریه کمتر از زمان سیگار کشیدن است، اما همچنان خطر بیشتری نسبت به افرادی که هرگز سیگار نکشیده اند، خواهید داشت.
- دود سیگار: ترکیبی از دود ناشی از سیگار و دودی است که توسط فرد سیگاری خارج می شود. وقتی آن را استشمام می کنید، در معرض همان عوامل سرطانی سیگاری ها قرار می گیرید، اگرچه در مقادیر کمتری.
- سابقه خانوادگی سرطان ریه
- قرار گرفتن در معرض آزبست، آرسنیک، کروم، بریلیم، نیکل، دوده یا قیر در محل کار
- در معرض تابش ناشی از پرتودرمانی به پستان یا قفسۀ سینه
- وجود رادون در خانه یا محل کار
- آزمایشات تصویربرداری خاصی مانند سی تی اسکن
- عفونت ایدز
- آلودگی هوا
علائم سرطان ریه چیست؟
گاهی اوقات سرطان ریه هیچ علائم و نشانه ای ایجاد نمی کند. ممکن است در طی عکس برداری از قفسه سینه که برای یک وضعیت دیگری انجام می شود تشخیص داده شود. اگر علائمی دارید، ممکن است شامل علایم زیر شود:
- درد یا ناراحتی در قفسه سینه
- سرفه ای که با گذشت زمان از بین نمی رود یا بدتر می شود
- مشکل تنفس
- خس خس سینه
- خون در خلط
- گرفتگی صدا
- از دست دادن اشتها
- کاهش وزن بدون دلیل مشخص
- خستگی
- مشکل در بلعیدن
- تورم در صورت و یا وریدهای گردن
چگونه سرطان ریه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص، پزشک شما موارد زیر را بررسی می کند :
- در مورد سابقه پزشکی و سابقه خانوادگی شما سوال کند
- یک معاینه بدنی انجام دهد
- احتمالاً آزمایش های تصویربرداری مانند عکسبرداری از قفسه سینه یا سی تی اسکن قفسۀ سینه را انجام می دهد
- ممکن است تست های آزمایشگاهی انجام دهد، از جمله آزمایش خون و خلط
- ممکن است از ریه نمونه برداری (بیوپسی) شود
اگر مبتلا به سرطان ریه هستید، ممکن است پزشک شما آزمایشات دیگری را برای تعیین میزان گسترش سلول های سرطانی از طریق ریه ها، غدد لنفاوی و سایر اعضای بدن انجام می دهد.
این روش، مرحله بندی ( استیج بندی سرطان) نامیده می شود. دانستن نوع و مرحله سرطان ریه به ارائه دهندۀ خدمات پزشکی کمک می کند تا تصمیم بگیرد که شما به چه نوع درمانی نیاز دارید.
روش های درمانی سرطان ریه چیست؟
برای بیشتر بیماران مبتلا به سرطان ریه، درمان های فعلی، سرطان را درمان نمی کند. درمان شما به نوع سرطان ریه، میزان گسترش آن، سلامت عمومی شما و سایر عوامل دیگر بستگی دارد. ممکن است بیش از یک نوع درمان نیاز داشته باشید.
درمان های سرطان سلول های کوچک ریه شامل این موارد است:
- عمل جراحی
- شیمی درمانی
- پرتو درمانی
- ایمونوتراپی
- لیزر درمانی، که از پرتوی لیزر برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می کند.
- قرار دادن استنت آندوسکوپی: آندوسکوپ ابزاری نازک و لوله مانند است که برای مشاهده بافت های داخل بدن استفاده می شود. که ممکن است برای قرار دادن دستگاهی به نام استنت استفاده شود. استنت به باز شدن راه هوایی که توسط بافت غیر طبیعی مسدود شده است، کمک می کند.
روش های درمانی سرطان ریه سلول های غیر کوچک شامل موارد زیر است:
- عمل جراحی
- پرتو درمانی
- شیمی درمانی
- درمان هدفمند، که از داروها یا مواد دیگری استفاده می کند که به سلولهای سرطانی خاص حمله می کنند و آسیب کمتری به سلولهای طبیعی دارند.
- ایمونوتراپی
- لیزر درمانی
- فتودینامیک درمانی: که از دارو و نوع خاصی از نور لیزر برای از بین بردن سلولهای سرطانی استفاده می کند.
- جراحی بینی، که از ابزاری برای انجماد و تخریب بافت غیرطبیعی استفاده می کند.
- الکتروکاتر، درمانی است که با استفاده از یک پروب یا سوزن که توسط جریان الکتریکی گرم می شود، بافت غیر طبیعی را از بین می برد.
آیا می توان از سرطان ریه جلوگیری کرد؟
اجتناب از عوامل خطر ممکن است به جلوگیری از سرطان ریه کمک کند:
- ترک سیگار: اگر سیگار نمی کشید، شروع نکنید.
- قرار گرفتن در معرض مواد خطرناک در محل کار را کاهش دهید.
- قرار گرفتن در معرض رادون را کاهش دهید. آزمایش های رادون می تواند نشان دهد که آیا خانه شما دارای سطح بالایی از رادون است یا خیر. شما می توانید یک کیت تست بخرید یا یک متخصص را برای انجام آزمایش رادون استخدام کنید.