کرونا، چیزهای تازه‌ای به زندگی ما تحمیل کرده است؛ برخی چنان به او عادت کرده‌اند که هیچکدام از دستورالعمل‌های بهداشتی مانند ماسک زدن، رعایت فاصله اجتماعی و شستن مرتب دست‌ها را کنار نمی‌گذارند، رنگ زندگی آنها تغییر کرده و کرونا جزیی از زندگیشان شده است.
در مقابل برخی دیگر که ممکن است تاکنون به صورت خفیف یا بدون علامت به کرونا مبتلا شده باشند، هیچ اعتقادی به وجود یا خطرناک بودن کرونا ندارند و همین باعث شده که تقریبا پروتکل‌های بهداشتی را اجرا نکنند و زندگی عادی پساکرونا را می‌گذرانند.
غیراخلاقی‌ترین بخش این تمرد؛ حذف فاصله‌گذاری اجتماعی و دایر کردن دورهمی‌ها است که سبب شده مردم ایران پنج بار خیزهای بلند کرونا را تجربه کنند.
کرونای چینی، انگلیسی، آفریقایی و اکنون دلتای هندی سختی روزگار را به مردم دو چندان کرده است؛ هرکدام خطرناک‌تر از دیگری است و تاکنون نوع دلتای هندی که کارشناسان می‌گویند ۴۰ درصد از نوع انگلیسی هم مسری‌تر است.
گونه دلتای ویروس کرونا که نخستین بار در هند شناسایی شد، تاکنون در ۸۰ کشور جهان یافت شده است. گونه دلتا به گفته ویروس شناسان حدود ۴۰ جهش کرده است، سازمان جهانی بهداشت که گونه‌های جهش‌یافته مهم ویروس کرونا را بر اساس حروف الفبای یونانی نامگذاری می‌کند، گونه یافت‌شده در هند را دلتا نامید.
علیرضا رییسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا گفته است: شهرهای درگیر با کرونای هندی به ویژه در استان‌های جنوبی، شرقی و جنوب شرقی افزایش یافته، متاسفانه رعایت پروتکل‌های بهداشتی نیز افت داشته و به کمتر از ۷۰ درصد یعنی ۶۸ تا ۶۹ درصد رسیده است.
وی با بیان اینکه ویروس کرونای هندی یا «دلتا» در جای جای کشور سرایت کرده است، می‌گوید: قدرت سرایت این ویروس بالا است و میزان همه‌گیری، بستری و مبتلایان را بیشتر می‌کند. به گفته وی، اکنون اغلب استان‌ها درگیر این ویروس شده‌اند.
علیرضا زالی فرمانده ستاد عملیات مقابله با کرونای استان تهران نیز از مراجعه ۱۴ هزار نفر بیمار سرپایی در تهران در یک روز خبر داد. به گفته وی، شهر تهران در حال حاضر وضعیت قرمز کرونایی دارد و اکثر شهرستان های استان تهران هم در این وضعیت قرار دارند. و سطح رعایت پروتکل‌های بهداشتی مردم در تهران در حال حاضر ۷۶.۸ درصد است.
بر اساس آخرین آمار رنگ‌بندی شهرها، ۱۲۰ شهرستان قرمز، ۱۸۲ شهرستان نارنجی و ۱۴۶ شهرستان زرد در کشور وجود دارد و وضعیت هیچ شهری آبی نیست. تهران نیز به جمع قرمزها پیوسته است.
اکنون بر اساس اعلام وزارت بهداشت، شیوع سویه‌های جدید ویروس و کاهش سطح مراقبت‌های بهداشتی باعث آغاز خیز پنجم کرونا در کشور شده است.
علائم ویروس دلتا، مانند سرماخوردگی است
نادر توکلی معاون درمان ستاد فرماندهی مدیریت بیماری کرونا در کلان شهر تهران به ایرنا گفته است: علایم اولیه ویروس جهش یافته هندی موسوم دلتا، شبیه سرماخوردگی است و آبریزش بینی، گلودرد و احتقان بینی مهمترین علائم اولیه ابتلا به کرونای هندی به شمار می رود.
به گفته وی، دلتا خود را به پایتخت رسانده است. هرچند امکان بررسی بیماران از لحاظ ابتلا به این ویروس جهش یافته هندی وجود ندارد اما شواهد موجود بر این موضوع دلالت دارد که رفتار فعلی ویروس در بیماران متناسب با دلتا یا همان ویروس جهش یافته هندی است. با وجود اینکه شدت ابتلا و عفونت دلتا نسبت به ویروس انگلیسی بیشتر بوده و این ویروس مسری‌تر است، خوشبختانه مرگ و میر بر اثر این جهش بیشتر نشده است.
معاون درمان ستاد فرماندهی مدیریت بیماری کرونا در کلان شهر تهران تاکید می‌کند: دقت تست‌های پی سی آر برای تشخیص دلتا، خیلی زیاد نیست و باید بیشتر به علائم بالینی توجه کرد. در حال حاضر مهمترین راهکار مقابله‌ای با کرونا حتی دلتا، به واکسینه شدن مردم برمی‌گردد و این کار باید با شتاب بیشتری انجام شود.
کاهش رعایت پروتکل‌های بهداشتی
بابک دین‌پرست دبیر قرارگاه عملیاتی مقابله با کرونا، می‌گوید: میانگین رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور در بازه زمانی دوم تا نهم تیر ماه نسبت به هفته قبل یک درصد کاهش یافته است.
به گفته وی، استان‌های سیستان و بلوچستان با ۲ درصد کاهش نسبت به هفته قبل و با ۴۷ درصد، آذربایجان غربی با چهار درصد کاهش نسبت به هفته قبل به ۵۶ درصد و گیلان با ۵۹ درصد در انتهای جدول میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی قرار دارند.
دین‌پرست همچنین درخصوص استان‌های با بیشترین میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی هم اظهار داشته است: استان‌های سمنان با ۸۲ درصد (یک درصد کاهش)، زنجان با ۷۹ درصد (۲ درصد کاهش) و یزد با ۷۷ درصد (۳درصد کاهش) در صدر این جدول قرار دارند.
هفته پیش دبیر قرارگاه عملیاتی مقابله با کرونا می گوید: میانگین رعایت بهداشت فردی مناسب در کشور با سه درصد کاهش نسبت به هفته قبل ۷۲ درصد بوده است میانگین استفاده از ماسک با سه درصد کاهش نسبت به هفته قبل ۶۹ درصد اعلام، میانگین رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی با دو درصد کاهش نسبت به هفته قبل ۶۹ درصد تعیین و میانگین رعایت تهویه مناسب در اماکن عمومی کشور با دو درصد کاهش نسبت به هفته قبل ۷۲ درصد بوده است.
دلتا ۴۰ درصد مسری‌تر از کرونای انگلیسی
عاطفه عابدینی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، میزان سرایت پذیری ویروس کرونای هندی معروف به «دلتا» را به دلیل جهش زیادی که دارد، ۴۰ درصد بیشتر از گونه انگلیسی اعلام کرد. به گفته وی، میزان سرایت پذیری ویروس کرونای هندی در جریان این جهش نسبت به گونه انگلیسی افزایش یافته است.
وی می گوید: مستندات اخیر نشان می‌دهد این نوع از کرونا ویروس‌ها قدرت سرایت پذیری بیشتری نسبت به گونه انگلیسی دارد و نرخ بستری بیماران را نیز افزایش می‌دهد اما گزارشی از تفاوت در میزان مرگ و میر ناشی از گونه دلتا نسبت به واریانت های پیشین در دست نیست.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: گزارش‌ها از موارد مرگ و میر ناشی از گونه دلتا در کشورهای دیگر نشان می‌دهد، افرادی که واکسینه نشده‌اند یا واکسیناسیون آنها کامل نشده است نیز در معرض خطر قرار دارند.
عابدینی افزود: در برخی کشورها این گونه به عنوان ویروس قالب در حال گسترش است و حتی در کشور آمریکا با وجود پوشش ۵۰ درصدی واکسیناسیون، شیوع ۲۰ تا ۵۰ درصدی کرونای هندی گزارش شده و در حال افزایش است. در نوع ووهان ویروس کرونا، آبریزش بینی از علایم ابتلا محسوب نمی شد و اغلب با گلودرد و درگیری دستگاه تنفسی فوقانی مواجه بودیم اما در گونه دلتا، آبریزش بینی شیوع دارد.
وی با یادآوری اینکه برای دستیابی به آمار دقیق میزان گسترش بیماری در ایران، نیاز به توالی یابی ژنتیکی ویروس است، که هنوز آمار دقیقی از شیوع گونه هندی در دست نداریم، خاطرنشان می کند: در کشور هند داده هایی ارایه شد که نشان از افزایش میکروترومبوزها (لخته‌های خونی کوچک) در جریان ابتلا به واریانت دلتا نسبت به کرونای ووهان داشت، اما به علت نبود مستندات کافی از میزان این عارضه در نوع چینی، این مطالعات قابل تاکید نیست.
به گفته فوق تخصص بیماری های ریه، شیوع قارچ سیاه یا ساده که پس از گسترش گونه دلتا در هند گزارش شد، در زمان همه گیری کرونا ویروس ووهان در کشور ما وجود داشت، بنابراین عارضه جدیدی نیست و به نظر نمی رسد با شیوع کرونای هندی، این مشکل نیز شایع شود.
ابتلای بیشتر گروه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال به دلتا در تهران
علیرضا زالی فرمانده ستاد عملیات مقابله با ویروس کرونا استان تهران نیز می گوید: گونه دلتا یا همان ویروس جهش یافته هندی به تدریج الگوی غالب ایران خواهد شد به همین دلیل به مردم توصیه های بهداشتی را به دقت مراعات کنند تا از آسیب های این بیماری در امان بمانند.
وی، سرایت پذیری بسیار بالاتر را از شاخصه‌های گونه دلتا اعلام کرد و اظهار داشت: این گونه نسبت به سوش کلاسیک و واریانت قبلی سرایت پذیری بیشتری دارد، اما خوشبختانه مرگ و میر ناشی از این ویروس جهش یافته، افزایش نیافته است. علایمی که در گذشته در مراجعان سرپایی داشتیم، شامل سرگیجه، سردرد و علائم توامان گوارشی بود که در مراجعان سرپایی فعلی آبریزش بینی و موارد از این قبیل بیشتر مشاهده می شود. علایم چشمی همچنان جزو علایم نسبتا شایع در بیماران مراجعه کننده به مراکز درمانی است، ضعف، بیحالی و سرگیجه جزو بالاترین علامت های مراجعان بخش های سرپایی را تشکیل می‌دهد.
به گفته زالی، ابتلای بیشتر گروه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال در روزهای اخیر در تهران، بالا رفتن مرگ و میر در گروه پایین‌تر، کوتاه‌تر شدن شروع علایم بالینی تا بستری شدن در بیمارستان ها و زمان کوتاه بستری شدن از بخش عادی به مراقبت‌های ویژه در بیمارستان‌ها، نشان دهنده این است که با واریانت جهش یافته در تهران که همان گونه دلتا است، مواجه هستیم.
وی می افزاید: تقریبا هر فردی که دچار ویروس دلتا یا واریانت های جهش یافته باشد، حداقل در مواجهه اولیه می تواند بین ۸ تا ۱۲ نفر را گرفتار کند، پس قدرت سرایت پذیری ویروس بالاتر است. همچنین بالا رفتن درصد تست های مثبت اعم تست های سریع و پی سی آر در تهران نشان دهنده چرخش بالاتر ویروس کرونا است.
به گفته فرمانده ستاد عملیات مقابله با ویروس کرونا استان تهران، در گروه سنی ۷۰ تا ۸۰ سال با کاهش بستری در طول سه هفته اخیر روبرو بودیم. یک بخش از این موضوع به دلیل تزریق واکسن است و بخش دیگری هم حضور نیافتن برخی افراد پرخطرتر در محیط های اجتماعی است.
واکسیناسیون در کنار رعایت پروتکل‌ها موثر خواهد بود
علیرضا رییسی سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا نیز از افزایش سرعت واکسیناسیون علیه کرونا خبر داده و گفته است که در هفته‌های پیش رو و آینده میزان قابل توجهی واکسن در اختیار خواهیم داشت.
به گفته وی، اکنون روزانه توانایی تزریق ۲۰۰ تا ۳۰۰ دز واکسن را داریم که به ۵۰۰ هزار دز می‌رسد و تا پایان سال همه گروه‌های مورد هدف در برابر کرونا واکسینه می شوند.
رئیسی می گوید: همه این تلاش ها با رعایت دقیق پروتکل ها منجر به شکست کرونا خواهد شد. اما هنگامی که از خیابان‌های شهر عبور می‌کنیم کاملا مشهود است که رعایت پروتکل‌های بهداشتی به شدت کاهش یافته است. اگر مردم به طور جدی ویروس کرونا را با این همه مرگ و ابتلا باور داشته باشند و سرعت واکسیناسیون هم افزایش یابد، به طور یقین دیگر شاهد خیز و جهش‌های بعدی کرونا در کشور نخواهیم بود.
کرونا از روزی که وارد ایران شد، کارشناسان، متخصصان و پزشکان فقط چند مساله مهم و حیاتی را برای کنترل و پیشگیری از این ویروس به همه گوشزد کرده‌اند، شست و شوی مرتب دست ها به مدت ۲۰ ثانیه، استفاده از ماسک، پرهیز از دورهمی، میهمانی‌ها و جلسات، رعایت پروتکل‌های بهداشتی، رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی، عدم حضور در محیط‌های شلوغ و بسته و استفاده از تهویه هوا؛ که اگر این موارد به خوبی رعایت شود، هیچ ویروسی حتی کرونا هم نمی‌تواند بر ما غلبه کند.
اما با گذشت حدود یک سال و پنج ماه کدام یک از این مسایل که برای همه ما خیلی تکراری است، به خوبی رعایت شده است و اگر رعایت شده چرا باید مجموع جان باختگان این بیماری ۸۵ هزار و ۲۶۱ نفر و مجموع بیماران کووید ۱۹ در کشور سه میلیون و ۳۰۴ هزار و ۱۳۵ نفر باشد و سه هزار و ۳۴۴ نفر از بیماران مبتلا به کووید ۱۹ در بخش های مراقبت های ویژه بیمارستان ها تحت مراقبت باشند؟