
مولتیپل تروما چیست تروما آسیب و صدمه ای است که عامل آن چیزی غیر از خود شخص و بدنش می باشد مولتیپل تروما حالتی است که این صدمات و آسیب های بیرونی افزایش یابد و به یک آسیب محدود نشده باشد در مقاله زیر به تعریف دقیق تروما و مولتیپل تروما و همچنین دستورات اولیه در برخورد با بیمار مولتیپل تروما, پرداخته شده است
تروما چیست؟
تروما در واقع آسیب و نقصانی است که در اثر وارد شدن فشار و یا ضربه به بدن ایجاد میگردد. تصادف، ضربه خوردن، افتادن، جراحت و از جمله عوامل بوجود آمدن تروما ها هستند. زمانی که شخصی دچار تصادف، ضرب دیدگی و می گردد در اصطلاح میگویند دچار تروما شده است. البته میتوان گفت که تروما به دو عامل درونی و بیرونی تقسیم میگردد که این دو مبحث در اورژانس و مراکز فوریتهای پزشکی باتوجه به قانون تروما مشخص میشود. واژه تروما ( به انگلیسی : Trauma ) در علم پزشکی هر نوع فشاری را شامل می گردد که بر بدن انسان وارد گردیده است که از این ضربه یا فشار خارج از بدن میباشد و در واقع یک نوع عامل بیرونی است. به نقل از برخی منابع یکی از عوامل مرگ در جهان بعد از سکته قلبی، تروما محسوب میگردد که این امر در ایران سومین عامل مرگ و میر میباشد.
مولتیپل تروما چیست؟
در واقع شخصی که دچار تعداد ضربات و حوادث متعددی گردیده است را مولتیپل تروما گویند.
مثلا شخصی که در تصادف دچار شکستگی ،خونریزی،آسیب عروقی،قطع عضو و غیره میشود یک بیمار مولتیپل است.
بیمارانی که دچار مولتیپل میشوند نیاز به امداد رسانی و اقدامات اولیه تخصصی دارند.
باتوجه به قانون برخورد اولیه در موارد مولتیپل بسیار حیاتی است، باتوجه به محل ایجاد نحوه امدادرسانی متفاوت میباشد ولی آنچه مهم است تبحر و تسلط پزشک و یا مسئول طب اورژانس میباشد.
نحوه جابجایی بیمار، محل آسیب دیده، بستن و انتقال آن، جلوگیری از خونریزیهای احتمالی و از جمله عوامل موثر و سرنوشت ساز در این مرحله را دارند.
درمانهای به موقع باعث جلوگیری از ایجاد آسیبهای بیشتر و شدیدتر به بیمار مینماید. بطور مثال گرفتن فشار خون در بیماران دچار ضربه مغزی بسیار ضروری است.
دستورات اولیه بیمار مولتیپل تروما
۱٫ NPO
۲٫ CVS q30min for 3 hrs, then q3h if stable
۳٫ IV line * 2 (large bore)
۴٫ cardiac monitoring & pulse oximerty & ICU admission if very ill
۵٫ serum NS 1000cc IV free à repeat another 1 liter if unstable
۶٫ supplemental O2 4-5 lit/min
۷٫ reserve 6 units PC
۸٫ CBC serial q6h
۹٫ Check Na, K, BUN, Cr, BS, PT, PTT, INR, UA
۱۰٫ Foley catheter fixed
۱۱٫ Chart I/O
۱۲٫ NG tube fixed (contraindicated in skull base fx)
۱۳٫ ECG
۱۴٫ ABG
۱۵٫ CXR
۱۶٫ Pelvic X-ray (AP)
۱۷٫ Neck view (AP&Lat) including C7-T1
۱۸٫ abdominopelvic sonograpgy
۱۹٫ Amp Ranitidin 50 mg / IV / bd
۲۰٫ Tetanous prophylaxis (if applicable)
۲۱٫ Orthopedic X-rays (if applicable)
۲۲٫ Brain CT scan (if GCS<15, head trauma, vomiting, amnesia)
۲۳٫ Orthopedic consult (if applicable)
۲۴٫ Neurosurgery consult (if applicable)