«نوشتن درباره درمان‌گفتاری»؛ نگاهی به آنچه یالوم از درد هستی نوشته است

 اگر درمانگر و درمانجو برنامه‌های متفاوتی داشته باشند، چطور ممکن است درمان موفقیت آمیز باشد، وقتی اولی به راستگویی متعهد است و دومی به دورنگی؟ چطور ممکن است درمان موفقیت آمیز باشد وقتی یکی آمده است که با دیگری بازی کند و او را نابود سازد؟ درمان چه سرانجامی خواهد داشت اگر روی آن مبل دروغ‌های بسیاری گفته شود؟ (ص. ۲۰۴)

اروین یالوم روان‌درمانگر آمریکایی و پایه‌گذار الگوی روانشناسی هستی‌گرا (اگزیستانسیال) چهره شناخته‌شده ای است. شاید بتوان او را نخستین روان‌شناسی دانست که با دانش گسترده در حوزه‌  روان‌ شناسی و مطالعه‌ آرای فلاسفه‌، نگاه تازه‌ای به علم روان‌شناسی و روان‌کاوی ایجاد کند و با نبوغ نویسندگی و روایت‌پردزای خویش این نگاه تازه را با همه به اشتراک بگذارد.

داستان‌های یالوم از تجربیات خود و دیگران حتی توانسته مردم عامه را هم با خود همراه کند، ضمن این که در میان روان‌شناسان و روان‌کاوهای دیگر هم طرف‌داران زیادی دارد. یالوم معتقد است در زمان حاضر و با توجه به تمام امکانات و پیشرفت‌های علمی، کار اشتباهی است که بخواهیم فقط به آموزه‌ها و یافته‌های یونگ (۱۸۷۵ تا ۱۹۶۱) و فروید (۱۸۵۶ تا ۱۹۳۹) اکتفا کنیم. از دید او روح و روان انسان مخصوصا در دوران معاصر آن‌قدر پیچیده شده که باید به دنبال روش‌های جدیدی برای روبه‌رو شدن با مسائل روحی و روانی باشیم.

یالوم، پس از اتمام نگارش کتاب های آموزشی بالینی‌اش، مشتاق ادامه نویسندگی در زمینه موضوعات روان درمانی اما سرخورده از نثر روانپزشکی رسمی، خود را بر سر دوراهی می‌یابد. همان طور که او در کتاب گزیده آثار یالوم می نویسد، جستجو برای یافتن نثری مهیج‌تر را آغاز می‌کند. او به دو منظور دژخیم عشق را می‌نویسد: یکی برای آموزش مقدماتی روان درمانی بالینی، و دیگری برای به زبان آوردن آرمان‌های ادبی‌اش. او تصمیم می‌گیرد راهکاری را که در کتاب‌های آموزشی‌اش استفاده کرده وارونه کند، (…). برای انجام دادن این کار یالوم بر یادداشت‌های روزانه‌ای که مختص هر درمانجو تهیه و نگهداری می‌کرد تکیه می کند. او پانزده یا بیست دقیقه از پایان وقت هر درمانجو تا شروع وقت درمانجوی بعدی را به یادداشت برداشتن اختصاص می‌داد. (ص. ۹۴)

یالوم در ایران نیز چهره شناخته‌شده‌ایست و کمتر کسی نام آثاری چون وقتی نیچه گریست و درمان شونهاور را نشنیده باشد. علاوه بر آنکه بیشتر آثار این نویسنده و روان‌گر توسط مترجمان سرشناسی چون دکتر سپیده حبیب و مهدی غبرایی ترجمه و بارها تجدید چاپ شده‌است، این روزها نیز بخش‌هایی از ویدئوی مصاحبه او با موضوع مرگ که به تازه‌ترین اثر او با همسر فقیدش مربوط است در شبکه‌های اجتماعی با استقبال مواجه شده است.

«نوشتن درباره درمان‌گفتاری»؛ نگاهی به آنچه یالوم از درد هستی نوشته است

جفری برمن، استاد ادبیات انگلیسی دانشگاه ایالتی نیویورک، در کتابی با عنوان نوشتن درباره درمان گفتاری با زیر عنوان «اروین یالوم و ادبیات روان‌درمانی» سهم بنیادین یالوم در روان درمانی و ادبیات را بررسی کرده است. او بر ایده های متناوبی که آثار یالوم را به هم پیوند می دهند تکیه می‌کند: اهمیت رابطه التیام بخش، شفافیت درمانگر، روان درمانی اینجا و اکنون، رواج اضطراب مرگ، شفابخشی متقابل و نظریه شفابخش زخمی. برمن در این اثر به این مساله می‌پردازد که یالوم چگونه با استفاده از ابزار ادبیاتی در داستان‌هایش به درمان‌گران آموزش می‌دهد و در عین حال برای عموم شاهکارهایی ادبی می‌آفریند.

برمن در مورد اثر دژخیم عشق یالوم می‌نویسد: هیچ درمانگری بیش از یالوم در این کتاب خوداظهاری نکرده است و هیچ درمانگری تا این حد ناشی‌گری و افت و خیزهایش را به تصویر نکشیده است. یالوم نقش‌های متفاوتی در این کتاب بازی می‌کند، از جمله نقش استنداپ کمدینی که همیشه آماده خندیدن به شکست‌ها و نقاط ضعف خودش است. با وجود این، او مانند شعبده‌باز و افسونگری به نظر می‌رسد که قفل از نیروی شفابخش روان‌درمانی باز می‌کند. (ص. ۹۴)

نوشتن درباره درمان گفتاری را انتشارات ققنوس در ۴۳۶ صفحه و در شمارگان یک‌هزار و ۱۰۰ نسخه با ترجمه نازی اکبری وارد بازار کتاب کرده است.

اکبری متولد ۱۳۴۴ در تهران از سال ۱۳۶۵ به انگلستان مهاجرت کرد و تا امروز در این کشور اقامت دارد. وی پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه شرق لندن مدرک دکترای خود را از دانشگاه میدلسکس بریتانیا در رشته روان درمانی کار عمومی با رویکرد و تخصص در روان درمانی شناختی رفتاری گرفت. او طی پانزده سال گذشته مدیرعامل یک مرکز خیریه واقع در شمال لندن بوده است و با هدف پیشبرد و ترویج سلامت روان برای مهاجرین، موجبات ارائه خدمات به افراد با مشکلات روحی و جسمی را فراهم آورده است. اکبری عضو ارشد انجمن مشاوره و روان درمانی بریتانیا (BACP) و متخصص در درمان اختلالات خلقی و روحی جوانان و بزرگسالان است و با دانشگاه‌های ایران و انگلستان در زمینه پژوهش آسیب‌های اجتماعی ارتباط کاری نزدیکی دارد. او در حال حاضر استادیار میهمان دانشگاه آنگلیا راسکین کمبریج است. وی در سال ۲۰۱۴ نامزد دریافت جایزه زن مهاجر شد و یکی از پنج زن منتخب برای دریافت این تقدیرنامه بود و در سال ۲۰۱۷ موفق به دریافت جایزه «سفیر صلح » از فدراسیون بین المللی صلح – واحد انگلستان – شد. 

error: Content is protected !!