کرونا زیست گروه های مختلف جامعه را تحت تاثیر قرار داده است یکی از حساس ترین این گروه ها, کودکان هستند که شاید قرنطینه و خانه مانی, آن ها را بیش از از هر گروه دیگری دچار ناراحتی و حساسیت کرده باشد
کرونا زیست گروه های مختلف جامعه را تحت تاثیر قرار داده است. یکی از حساس ترین این گروه ها، کودکان هستند که شاید قرنطینه و خانه مانی، آن ها را بیش از از هر گروه دیگری دچار ناراحتی و حساسیت کرده باشد. از منتقل نکردن اضطراب کرونا به کودکان تا انجام بازی های گروهی خانگی پیشنهاد های یک مربی بازی های خلاق برای عبور امن و سالم کودکان از این روزهاست.
به گزارش ایسنا، یک ماهی می شود که کودکان به دلیل شیوع ویروس کرونا خانه نشین شده اند و از مدرسه، مهد، باشگاه ورزشی، بازی گروهی و … خبری نیست. خودشان را با کارتون و فیلم مشغول می کنند. کمی بازی های تبلت و گوشی را زیر و رو می کنند. حوصله شان که سر برود، بهانه می گیرند. دل شان برای پارک و دوستان شان تنگ شده است. مدیریت شرایط جدید برای پدر و مادر ها هم سخت شده است. برای همین در این روز ها این جمله ها را زیاد از آن ها می شنویم که «بچه ها در خانه دق کردند»، «بس که در خانه ماندند، مخ ما را می خورند»، «دیگر از دست این بچه ها کلافه شده ایم» و ….
به گفته امین حسینی، مربی نمایش خلاق و قصه گویی که تجربه ۱۵ ساله در بازی و ارتباط با کودکان دارد، در شرایط حاضر که کرونا باعث شده خانواده ها در خانه بمانند، پدر و مادر ها وقت بیشتری را با فرزندان خود سپری می کنند. برای همین گاهی چالش بین آن ها بیشتر می شود، چون پیش تر فرزندان نصف روز را در مهد، مدرسه یا کلاس های آموزشی سپری می کردند، اما حالا به دلیل تعطیلی این مراکز، کودکان و نوجوانان همه زمان خود را در خانه می گذرانند.
او اظهار می کند: در این میان نکته حائز اهمیت که در شرایط عادی هم وجود دارد، «محدودیت فضای خانه ها» برای بازی و تحرک کودکان است. به هر حال در گذشته که امکان زندگی در خانه های ویلایی بیشتر بود، کودکان ساعت هایی را در حیاط خانه، به دور از چشم پدر و مادر ها مشغول بازی، کنجکاوی و تجربه و آزمایش کردن بودند و مجموع ساعت هایی که پدر و مادر با فرزندان شان ارتباط مستقیم داشتند، کمتر بود. در این شرایط کودک به راحتی می توانست فعالیت های مورد علاقه خود از جمله دویدن، پریدن و … را انجام دهد و به اصطلاح «کودکی» بکند.
نگرانی هایی که تحرک کودکان را می گیرد
حسینی می گوید: در شرایط موجود در بهترین حالت، خانواده ها در آپارتمان های ۵۰ تا ۱۰۰ متری زندگی می کنند که فضای مفید چنین خانه هایی برای کودکان بین پنج تا ۱۰ متر است. فضای مفید به این معنا که کودک بتواند بدون این که چیزی دست و پاگیرش شود، بازی کند، بِدَوَد، بپرد و آزادانه حرکت کند. متأسفانه بیشتر کودکان در چنین فضای محدودی قرار دارند و فضای مناسبی برای بازی و تجربه مستقل به دور از کنترل و نظارت والدین ندارند. برای همین معمولاً والدین به کودک «بکن نکن» می گویند. ضمن این که پدر و مادر ها در جریان بازی و بالا پایین پریدن کودکان، معمولاً نگران شکستن وسایل یا کثیف و نامرتب شدن خانه هستند و فرصت تحرک آزادانه را از کودک می گیرند.
او با تشبیه کودک به پرنده ای که به دنبال آزادی پرواز است، می افزاید: کودک مثل یک عقابِ تیزپرواز است که آن را در قفس انداخته باشید. به این پرنده دربندِ قفس، آب و غذا می دهید و همه امکانات اولیه برای زنده ماندن او را تهیه می کنید، اما می بینید همچنان افسرده و کرخت است. بسیاری از کودکان از این جهت که فضای کافی برای تحرک و بازی ندارند، به پرنده در قفس شباهت دارند.
استرس کرونا را به کودکان منتقل نکنید
در شرایط کنونی کشور که خطر گسترش ویروس کرونا باعث تعطیلی مدرسه ها و مانع ترک خانه شده است، مسلماً محدودیت های بیشتری از جهت فضای بازی و تحرک برای کودکان ایجاد شده است؛ امین حسینی، مربی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، در این باره به ایسنا می گوید: در وضعیت جدید که کرونا هر نوع رفت و آمدی را با محدودیت مواجه کرده است، بدون اغراق می توانم بگویم کودکان احساس می کنند وارد زندان انفرادی شده اند. ضمن این که در شرایط استرس زای کنونی، برخی والدین این اضطراب را به فرزندان خود منتقل می کنند.
این مربی بازی های خلاق با تأکید بر شناخت علاقه و روحیات کودکان، تصریح می کند: بهتر است خودمان را به عنوان پدر و مادر جای کودک بگذاریم، ساختار وجودی کودک را بشناسیم تا بتوانیم نیاز او را بسنجیم. دقت داشته باشیم مقدمه شناخت کودکان این است که پدر و مادر ها بتوانند توانایی ها، استعداد ها و ضعف های خود را بشناسند. از این طریق والدین می توانند رفتار های نامناسب خود را به تدریج رفع و در ادامه به شناخت روحیه و علاقه مندی های کودک خود دست یازند و در نهایت آن ها را در مسیر درست هدایت کنند. این روز های تعطیل و قرنطینه ناشی از کرونا، شاید فرصت مناسبی باشد تا پدر و مادر های آگاه بتوانند رفتار های خود را در مواجهه با فرزندان بهبود ببخشند.
اشتیاق و اختیار؛ شرط بازی کودکان
حسینی که تجربه آموزش تئاتر کودکان را هم دارد، در پاسخ به این پرسش که در شرایط کنونی به منظور تقویت روابط صمیمی بین والدین و فرزندان چه پیشنهادی دارد، می گوید: بهترین کار این است که از کودکان بپرسیم آن ها دوست دارند چه کاری انجام دهند. ضمن این که شرط اصلی بازی با کودکان این است که آن ها اختیاری و با اشتیاق بازی را انجام دهند نه با اجبار و خواست والدین. البته معمولا کودکان و نوجوانان خودشان ایده و پیشنهادی برای بازی دارند. در غیر این صورت، بهتر است پدر و مادر ها از کودک سوال کنند که دوست دارد چه بازی ای انجام دهد؛ دوست دارد بازی نشستنی باشد یا ایستادنی.
او با بیان این که کودکان خود بازی تولید می کنند، ادامه می دهد: اگر کودک را در خانه تنها بگذارید، مسلما او منفعل نمی نشیند یا منتظر نمی ماند که بزرگ تر ها با او بازی کنند، بلکه خودش شروع به بازی و تجربه می کند، چون همه کودکان، حتی آن هایی که ضعف رفتاری دارند، توانایی تولید بازی دارند. برای همین راحت ترین کار این است که از خود آن ها سوال شود که دوست دارند چه بازی ای انجام دهند.
بازی های گروهی و غیررقابتی در روز های کرونایی
این مربی بازی های خلاق با تأکید بر این که بازی بین بزرگسالان و کودکان بهتر است به شکل گروهی و غیررقابتی باشد، می گوید: اگر قرار است والدین بازی ای پیشنهاد کنند، بهترین کار این است که پدر و مادر ها به دوران کودکی خود برگردند و بازی هایی را که خود در کودکی دوست داشتند، به فرزندشان پیشنهاد کنند؛ بازی هایی مثل اسم فامیل، نقطه و خط، دوز و … از جمله این هاست.
حسینی همچنین تاکید می کند: در بیشتر مواقع بهترین کمک به کودکان این است که آن ها را به حال خود رها کنید تا بازی ای را که دوست دارند، انجام دهند.
او در عین حال موضوع دیگری را هم مطرح می کند که به نظر نمی رسد در شرایط کنونی مورد تأیید باشد؛ می گوید: گاهی برخی پدر و مادر های نسبتاً آگاه فرزند خود را با رعایت مراقبت های بهداشتی لازم بیرون می برند تا او بتواند بیرون از خانه در یک مکان کاملا خلوت، کمی تحرک داشته باشد، بدود و بالا پایین بپرد، که این هم راهکار مناسبی برای برون رفت از شرایط کرخت کنونی است.