ترامادول یک داروی ضد درد و مخدر است که توصیه می شود فقط زیر نظر پزشک مصرف شود
ترامادول (Tramadol) که به نام های تجاری ترامال، ترامد، ترامادل، بایومادول و پیرالژین، نیز شناخته می شود، یک داروی ضددرد اپیویید است که برای تسکین دردهای متوسط تا شدید تجویز می شود که به شدت اعتیاد آور است.
از ترامادول با نام اعتیاد خاموش یاد می شود که شاید در روزهای اول به ظاهر علایم اعتیاد را نشان ندهد اما با گذشت زمان و مصرف طولانی مدت، اعتیاد ایجاد می کند.
استفاده بیش از حد ترامادول می تواند کشنده باشد و علائم آن به صورت خواب آلودگی، تنفس کم عمق، کندی ضربان قلب، ضعف مفرط، پوست سرد و مرطوب، احساس سبکی سر، غش یا کما ظهور می کند.
قرص ترامادول tramadol برای چیست و روش ترک ترامادول چگونه است؟
قرص ترامادول برای تسکین دردهای خفیف تا شدید مصرف می شود. ترامادول tramadol شبیه به داروهای اپیوئید opioid یا داروهای مخدر عمل می کند. این دارو روی مغز کار می کند تا احساسات و درد و رنج بدن را تغییر دهد.
*داروهای مخدر یا اپیوئید Opioid :به مجموعه مواد طبیعی و شیمیایی مسکن شبیه به مرفین یا مواد افیونی گفته می شود.
هشدارهایی در مورد مصرف ترامادول
ترامادول دارای خطر اعتیاد است که منجر به مصرف بیش از حد دارو و مرگ می شود. همچنین ترامادول ممکن است باعث بروز مشکلات تنفسی شدید و کشنده شود. برای پیشگیری از بروز هر یک از این مشکلات پزشک از شما می خواهد دارو را در کمترین میزان ممکن و در یک دوره کوتاه مصرف کنید.
مصرف ترامادول با الکل و دیگر داروهای خواب آور باعث بروز عوارض جانبی خطرناک و حتی مرگ می شود. مصرف ترامادول توسط زنان باردار ممکن است باعث تولد نوزاد ناقص شود.
کودکان زیر ۱۲ سال نباید از ترامادول و داروهای حاوی ترامادول استفاده کنند. افراد بین ۱۲ تا ۱۸ سال نباید ترامادول را بعد از برخی جراحی ها مصرف کنند ( از جمله بر داشتن لوزه). به علاوه مصرف ترامادول برای افراد بین ۱۲ تا ۱۸ سال که چاق هستند یا دچار مشکلات تنفسی می باشند، توصیه نمی شود.
ترامادول را چطور مصرف کنیم؟
ابتدا و قبل از شروع مصرف دارو راهنمای مصرف آن را با دقت مطالعه کنید. اگر در رابطه با دارو سوالی دارید از پزشک خود یا پزشک داروخانه بپرسید.
ترامادول خوراکی است و باید درست طبق دستور پزشک مصرف شود و معمولا هر ۴ یا ۶ ساعت یک بار این دارو مصرف می شود تا درد تسکین پیدا کند. می توانید ترامادول را همراه با غذا یا بدون آن مصرف کنید. اگر با مصرف ترامادول دچار تهوع می شوید، بهتر است دارو را با غذا مصرف کنید. در مورد دیگر روش های کاهش تهوع با پزشک مشورت کنید، به عنوان مثال می توانید بعد از مصرف ترامادول حداقل به مدت ۱ تا ۲ ساعت دراز بکشید و کمی سر خود را حرکت دهید.
میزان مصرف ترامادول به شرایط بیماری و چگونگی واکنش بدن به درمان بستگی دارد. برای کاهش عوارض جانبی پزشک از شما می خواهد مصرف ترامادول را با میزان کم شروع کرده و به تدریج میزان آن را افزایش دهید. دستورات پزشک را با دقت دنبال کنید. بیشترین میزان مصرف توصیه شده برای ترامادول ۴۰۰ میلی گرم در روز است. اگر سن شما بیشتر از ۷۵ سال است، بیشترین میزان توصیه شده برای مصرف ترامادول ۳۰۰ میلی گرم در روز است. میزان مصرف خود را افزایش ندهید، دفعات مصرف دارو یا مدت زمان مصرف دارو را افزایش ندهید. زمانی که خواسته می شود مصرف دارو را متوقف کنید.
اگر با مشاهده اولین علائم درد، داروهای ضد درد مصرف شوند، بهترین تاثیر را خواهند داشت. اگر صبر کنید تا درد بدتر شود، این داروها تاثیر چندانی نخواهند داشت.
اگر دچار درد مداوم هستید (مانند درد ناشی از آرتروز) پزشک ممکن است از شما بخواهد داروهای مخدر با اثر طولانی مدت مصرف کنید. در این شرایط این دارو برای دردهای ناگهانی و تنها در صورت نیاز مصرف می شود. دیگر داروهای مسکن (مانند استامینوفن و ایبوپروفن) هم تجویز می شوند. در مورد مصرف ترامادول با دیگر داروها با پزشک مشورت کنید.
قرص ترامادول ممکن است باعث بروز واکنش های ترک در مصرف کننده شود، به ویژه اگر برای مدت طولانی و به طور مرتب یا به میزان زیاد مصرف شده باشد. در این شرایط علائم ترک در صورتی بروز می کنند که مصرف ترامادول را به طور ناگهانی متوقف کنید. علائم قطع ناگهانی ترامادول عبارتند از:
بیقراری
آبریزش از چشم ها
آبریزش بینی
تهوع
درد عضلانی
تعریق
برای پیشگیری از بروز هر یک از این علائم پزشک از شما می خواهد مصرف دارو را به طور تدریجی کم کرده و سپس متوقف کنید. در صورت بروز هر یک از نشانه های ذکر شده بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
زمانی که ترامادول برای مدت طولانی مصرف شود، اثر بخشی خوبی نخواهد داشت. اگر اثر بخشی دارو کم شده حتما به پزشک خود اطلاع دهید.
گرچه این دارو برای بسیاری از مصرف کنندگان موثر است، اما مصرف ترامادول گاهی باعث اعتیاد می شود. در صورتی که دچار اعتیاد به مصرف یک ماده مخدر یا الکل باشید، خطر بروز اعتیاد به ترامادول بیشتر خواهد شد. در زمان مصرف ترامادول اگر درد ادامه پیدا کرده یا بیشتر شد به پزشک اطلاع دهید.
عوارض مصرف ترامادول
در زمان مصرف ترامادول ممکن است دچار این علائم شوید:
تهوع
استفرغ
یبوست
سبکی سر
سرگیجه
خواب آلودگی
سردرد
گاهی پس از ادامه مصرف ترامادول برخی از این عوارض برطرف می شوند. در صورتی که هر یک از این علائم ادامه پیدا کرده یا بدتر شدند، به پزشک مراجعه کنید.
برای پیشگیری از یبوست یک رژیم غذایی سرشار از فیبر انتخاب کنید، آب زیاد بنوشید و ورزش کنید. در صورت بروز یبوست با پزشک در مورد انتخاب یک ملین مناسب مشورت کنید.
برای کاهش سرگیجه و سبکی سر از حالت نشسته یا دراز کشیده به آرامی تغییر حالت دهید. به یاد داشته باشید پزشک این دارو را با در نظر گرفتن تمام عوارض و مزیت های آن تجویز کرده است و مطمئنا مزایای مصرف دارو برای شما بیشتر از عوارض آن بوده است. بسیاری از افرادی که ترامادول مصرف می کنند هیچ عارضه جانبی جدی مشاهده نمی کنند.
عوارض خطرناک ترامادول
احتمال بروز این عوارض کم است، اما عوارضی جدی و خطرناک هستند و در صورت مشاهده هر یک بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
تغییرات خلقی (مانند خشم و توهم)
شکم درد و دل درد شدید
مشکل در دفع ادرار
علائمی که نشان می دهد غده آدرنال به خوبی کار نمی کند (مانند از دست دادن اشتها، خستگی غیر عادی و کاهش وزن)
تشنج نیز به ندرت بروز می کند، اما در صورت بروز آن بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
ترامادول به ندرت ممکن است باعث افزایش سروتونین شود و بیماری جدی به نام سندروم سروتونین serotonin syndrome را در پی داشته باشد. اگر در حال مصرف داروهای دیگری باشید که سروتونین را افزایش می دهند، خطر بروز این شرایط بیشتر خواهد شد. بنابراین قبل از شروع مصرف ترامادول در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.
در صورت بروز هر یک از این نشانه ها بلافاصله به پزشک مراجعه کنید (نشانه سندروم سروتونین هستند) :
بالا رفتن ضربان قلب
توهم
از دست دادن هماهنگی و تعادل
سرگیجه شدید
تهوع
استفراغ
اسهال
کشش و حرکت عضلات
تب بی علت
آشفتگی و بی حوصلگی غیر عادی
ترامادول در بدن به یک ماده مخدر قوی تبدیل می شود. در برخی افراد این تغییر سریعتر و کامل تر از حد معمول اتفاق می افتد و در نتیجه خطر بروز عوارض جانبی جدی بیشتر می شود. در صورت بروز هر یک از نشانه ها بلافاصله به پزشک مراجعه کنید:
تنفس آهسته و کم عمق
خواب آلودگی شدید
مشکل در بیدار شدن از خواب
سردرگمی
نشانه های حساسیت به ترامادول
ترامادول به ندرت باعث بروز واکنش حساسیتی می شود. با این حال در صورت مشاهده هر یک از این علائم به پزشک مراجعه کنید:
بثورات پوستی
خارش و التهاب (به ویژه در صورت، زبان و گلو)
سرگیجه شدید
مشکل تنفسی
موارد اشاره شده لیست کامل عوارض جانبی ترامادول نیستند، اگر علائم دیگری مشاهده کردید که در این لیست ذکر نشده اند، به پزشک مراجعه کنید.
اقدامات احتیاطی در زمان مصرف ترامادول
قبل از شروع مصرف ترامادول هر گونه حساسیت به این دارو یا هر داروی دیگر را به پزشک اطلاع دهید. ترامادول ممکن است حاوی ترکیبات غیر فعال باشد که می توانند باعث بروز واکنش های حساسیتی و دیگر مشکلات شوند. برای جزئیات بیشتر با پزشک مشورت کنید.
قبل از مصرف ترامادول حتما سوابق پزشکی خود را به پزشک اطلاع دهید، به ویژه اگر مبتلا به هر یک از موارد زیر بوده اید:
اختلالات مغزی (مانند صدمه دیدن سر، تومور و تشنج)
مشکلات تنفسی (مانند آسم، آپنه خواب و بیماری مزمن انسداد ریوی COPD)
بیماری کبد
اختلالات خلقی و روحی (مانند گیجی، افسردگی و فکر به خودکشی)
سابقه شخصی یا خانوادگی مصرف ماده مخدر (مانند مصرف بیش از حد یا اعتیاد به مواد مخدر و الکل)
مشکلات معده و روده (مانند انسداد، یبوست، اسهال به خاطر عفونت و فلج ناگهانی)
مشکلات سیستم ادراری (مانند بزرگی پروستات)
بیماری کیسه صفرا
بیماری پانکراس
چاقی
ترامادول ممکن است باعث سرگیجه و خواب آلودگی شود، بنابراین در زمان مصرف این دارو رانندگی نکنید،از ماشین آلات استفاده نکنید و کارهایی که مستلزم هوشیاری بالاست انجام ندهید تا زمانی که بتوانید فعالیت ها را بدون خطر انجام دهید.
قبل از انجام جراحی، در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید به جراح یا دندانپزشک خود اطلاع دهید (از جمله تمام داروهای با نسخه، بدون نسخه و داروهای گیاهی و مکمل ها).
برخی کودکان ممکن است به عوارض جدی ترامادول حساس تر باشند، از جمله عوارضی مانند خواب آلودگی شدید، گیجی یا تنفس آهسته، سطحی یا تنفس با صدا.
افراد سالمند ممکن است به برخی عوارض ترامادول حساسیت بیشتری نشان دهند، به ویژه عوارضی مانند سردردگمی، سر گیجه، خواب آلودگی و تنفس آهسته و سطحی.
مصرف ترامادول در بارداری
در دوران بارداری ترامادول تنها زمانی مصرف می شود که نیاز است. ترامادول ممکن است به نوزاد متولد نشده آسیب بزند. در مورد خطرات و مزیت های مصرف ترامادول با پزشک مشورت کنید.
مصرف ترامادول در دوران شیردهی
ترامادول وارد شیر مادر می شود و به ندرت ممکن است باعث بروز عوارض ناخوشایندی در نوزاد شود، عوارضی مانند خواب آلودگی غیر عادی، مشکل تغذیه و مشکل تنفسی. شیردهی به نوزاد در زمان مصرف ترامادول توصیه نمی شود. قبل از شروع شیردهی و مصرف ترامادول با پزشک مشورت کنید.
تداخلات دارویی با ترامادول
تداخلات دارویی ممکن است اثر بخشی دارو را تغییر دهد یا خطر بروز عوارض جانبی را افزایش می دهد. در ادامه تداخلات دارویی کامل نیست، بنابراین لیستی از تمام داروها و محصولاتی که مصرف می کنید به پزشک خود ارائه دهید. مصرف دارو را به طور ناگهانی شروع یا متوقف نکنید و میزان مصرف آن را تغییر ندهید.
برخی داروهایی که با ترامادول تداخل دارند، عبارتند از:
– برخی داروهای ضد درد مانند داروهایی که ترکیبی از آنتاگونیست و آگونیست و داروهای مخدر هستند ( از جمله پنتازوکین pentazocine، بوترفانول butorphanol و نالبوفین nalbuphine) و نالترکسون naltrexone.
– مصرف ترامادول با مسدود کننده های مونوآمین اکسیداز* Monoamine oxidase inhibitor یا MAO باعث بروز عوارض خطرناک و گاهی کشنده می شود.
– در زمان مصرف ترامادول اگر در حال مصرف دیگر داروهای افزایش دهنده سروتونین باشید، خطر بروز سندروم سروتونین افزایش پیدا می کند. داروهایی که باعث افزایش سروتونین می شود عبارتند از: سنت جونز ورت St. John’s wort یا گل راعی و برخی ضد افسردگی ها (از جمله ضد افسردگی های سه حلقه ای مانند فلوکستین و پاروکستین، بازدارنده های بازگشت سروتونین و نوراپی نفرین، مانند دولوکستین duloxetine و ونلافاکسین venlafaxine). خطر بروز سندروم سروتونین در زمان شروع مصرف سروتونین یا افزایش میزان مصرف آن بیشتر خواهد بود.
– برخی داروهای دیگر بر روی حذف ترامادول از بدن تاثیر می گذارند که بر روی چگونگی عملکرد ترامادول نیز تاثیر می گذارند. از جمله این داروها عبارتند از کوینیدین quinidine، ضد قارچ های آزول azole، داروهای ایدز، آنتی بیوتیک های ماکرولید macrolide (مانند اریترومایسین)، ریفامیسین ها rifamycin و داروهایی که برای درمان تشنج استفاده می شود (مانند کاربامازپین carbamazepine).
* مونوآمین اکسیداز Monoamine oxidase inhibitor یا MAO : دسته ای از داروهای ضد افسردگی هستند. این داروها به دلیل عوارض جانبی و تداخل های دارویی خطرناکشان کمتر تجویز می شوند اما در درمان افسردگی بسیار مؤثرند.
مصرف ترامادول با داروهای دیگری که باعث خواب آلودگی می شوند، باعث تشدید عوارض می شود. بنابراین اگر در حال مصرف داروهای ضد درد دیگری هستید، قبل از شروع مصرف ترامادول به پزشک خود اطلاع دهید. داروهای خواب آور دیگری که ممکن است با ترامادول تداخل داشته باشند عبارتند از آلپرازولام، لورازپام و زولپیدم، داروهای شل کننده عضلات و یا آنتی هیستامین ها.
قبل از مصرف هر دارو ترکیبات آن را چک کنید، زیرا ممکن است حاوی ترکیبات خواب آور باشند. به علاوه ترامادول بر روی نتایج برخی آزمایش ها تاثیر می گذارد. بنابراین قبل از انجام هر آزمایش به پرسنل آزمایشگاه اطلاع دهید که در حال مصرف داروی ترامادول هستید.
نشانه های مصرف بیش از حد ترامادول
اگر فرد بیش از حد ترامادول مصرف کند و دچار نشانه های خطرناکی مانند بیهوشی یا مشکل تنفسی شده است، به وی نالوکسون naloxone بدهید (اگر در دسترس شما هست) و بلافاصله به اورژانس اطلاع دهید.
پورتال سیمرغ ـ خبرگزاری ایسنا ـ ویکی پدیا