تومور مغزی رشد یک توده غیرطبیعی در مغز است که امکان دارد خوش خیم یا بدخیم باشد یا به عبارتی نوعی نئوپلاسم داخل جمجمه ای سخت و تو پُر، و یا یک تومور (رشد غیر طبیعی سلولی)، در داخل مغز و یا کانال مرکزی نخاع (تومور نخاعی) است.
به گزارش ایلنا، این تومورها تمامی تومورهای داخل جمجمه و یا تومورهای درون کانال مرکزی نخاع را دربرمیگیرند. این تومورها، از طریق تقسیم سلولی کنترل نشده و غیر طبیعی ایجاد میشوند، و به طور معمول یا در خود مغز (شامل: نورون ها، سلولهای گلیال (آستروسیت ها، اولیگودندروسیتها، سلول های اپندیمال، سلولهای تولید کننده میلین شوان)، بافت لنفاوی، عروق خونی)، و یا در اعصاب جمجمه ای، پرده مغزی (مننژ)، جمجمه، هیپوفیز و غده صنوبری ایجاد می شوند. همچنین این تومورها می توانند حاصل گسترش بدخیمیهایی باشند که در درجه نخست سایر ارگانها را درگیر کرده بودهاند، که در این حالت بدان متاستاز تومور گفته میشود.
تومورهای مغزی به دو نوع خوشخیم و بدخیم تقسیم میشوند که این به تنهایی در تعیین پیش آگهی و آینده بیماری کافی نیست و محل تومور هم حائز اهمیت است.
علائم و نشانه های تومور مغزی چیست؟
علایم تومور بر حسب قرار گرفتن در قسمت خاصی از مغز متغیر است، اما در بیشتر افراد حداقل یک علامت شایع بروز می کند. در صورتی که دچار علایمی شده اید که در ادامه مطلب به آن اشاره می شود، حتماً به پزشک مراجعه کنید زیرا حتی تومورهای خوش خیم و غیرسرطانی در صورت درمان نشدن میتواند علایم خطرناکی را در پی داشته باشد.
اصلیترین علامت تومور، سردرد است. بیشتر مواقع نوع سردرد به گونهای است که بیمار برای اولین بار آن را تجربه می کند و در حقیقت با سردردهای دیگر متفاوت است. این سردردها شدید و مداوم هستند و باعث اختلال در خواب و بیدارشدن بیمار در نیمه شب میشوند و با خوردن مسکن کاهش نمی یابند. از نشانههای دیگر می توان به تشنج اشاره کرد. بیمارانی که سابقه تشنج یا ضربه به سر نداشته باشند، مشکوک به تومور هستند و حتما باید از این نظر بررسی شوند. کرختی و بیحسی در اندامها، اختلال در صحبت، اختلالهای شناختی، خواب آلودگی، اختلال دید و استفراغ از دیگر علایم اند. این علایم ناشی از افزایش فشار داخل مغز هستند.
به طور کلی علائم تومور مغزی شامل:
سردرد ها (که معمولاً در اوایل صبح شدیدتر هستند)
حالت تهوع و استفراغ
مشکلات در تعادل و راه رفتن
تغییرات در خلق، شخصیت، و توانایی تمرکز
مشکلات در حافظه
انقباض ماهیچهای (صرع یا تشنج)
خواب رفتگی و یا سوزش در بازوها و پاها
اغلب اوقات، این علائم به علت وجود تومور مغزی نیستند و برخی دیگر از مشکلات سلامت نیز می توانند باعث بروز این علائم شوند. اگر شما دارای هر یک از این علائم هستید، بایستی با پزشک خود مشورت کنید تا این مشکلات تشخیص داده شده درمان شوند.
تغییرات در بینایی و شنوایی
تاری دید ناگهانی یا کاهش شدید شنوایی، هر دو از علایم تومور مغزی است. البته بیماریهای متعددی از جمله دیابت با تغییر بینایی ارتباط دارد. بنابراین در صورت بروز این علایم لازم است به پزشک مراجعه کنید.
همچنین نشانه اختلال در حرکت رایجترین نشانه تومور مغزی است چنانچه اگر به طور ناگهانی قدرت کامل یا بخشی از قدرت حرکتی دست و پای خود را از دست دادهاید، باید به پزشک مراجعه کنید.
راههای تشخیص تومور مغزی چیست؟
افرادی که دارای تومور مغزی هستند، چند گزینه درمان در اختیار دارند؛ این گزینهها عبارتند از جراحی، پرتو درمانی، و شیمی درمانی. بسیاری از بیماران ترکیبی از این درمانها را دریافت میکنند.
ام آر آی: دستگاه بزرگی مجهز به آهنربای قوی، که به کامپیوتر متصل است، جهت عکس برداری دقیق از نواحی مختلف سر مورد استفاده قرار می گیرد. برخی اوقات رنگ مخصوصی (ماده حاجب) هم به داخل رگهای خونی در بازو یا دست شما تزریق میشود، تا کمک کند تفاوتهای بافتهای مغز بیشتر نشان داده شوند؛ این عکسها میتوانند نواحی غیرعادی، از قبیل تومور، را نشان دهند.
سی تی اسکن: دستگاه اشعه ایکس، متصل به کامپیوتر، یک سری عکسهای دقیق از سر شما میگیرد؛ گاهی ماده حاجب نیز به داخل رگهای بازو یا دست شما تزریق میشود. ماده حاجب باعث میشود که نواحی غیرعادی راحتتر دیده شوند.
معاینه دستگاه عصبی: پزشک بینایی، شنوایی، هوشیاری، قدرت عضلات، هماهنگی، و (رفلکس ها) شما را بررسی میکند و همچنین چشمهایتان را جهت بررسی تورمی که در اثر فشار یک تومور بر عصبی که چشم را به مغز وصل مینماید به وجود میآید، مورد معاینه قرار می دهد.
شیوع تومورهای مغزی در سنین مختلف متفاوت است و در کودکان و سنین بالای ۵۵ سال بیشتر از نوع بدخیم است. در حالی که در سنین میان این دو شیوع تومور خوش خیم و بدخیم نسبتاً یکسان است.
شایع ترین تومور کودکان تومورهای حوزه خلفی هستند که از نوع مدولوبلاستوم و آپاندیموم می باشند در حالی که در بزرگسالان بالای ۵۵ سال بیشتر تومورهای بدخیم از نوع گلیوبلاستوم هستند.