با افزایش تحریم های دارویی طی سال های اخیر و در نتیجه خروج آمریکا از برجام، نگرانی در بین بیماران و خانواده های آنان ایجاد شد و اثرات منفی این تحریم ها در بازار دارویی ایران به وضوح احساس شد به گونه ای که بیماران خاص برای پیدا کردن دارو به این در و آن در می زدند اما روزنه امیدی وجود نداشت این در حالی بود که مقامات آمریکایی به دروغ اعلام می کردند، دارو و تجهیزات پزشکی و درمانی شامل تحریم‌ها نمی شود اما تحریم های دارویی و ظالمانه آمریکا در صنعت داروسازی کشور چتر انداخته بود.
مواد اولیه دارو برای تولید داروهای حساس و مهم وارداتی بود و از تشدید تحریم‌های ظالمانه، عملا امکان ورود مستقیم این مواد اولیه به کشور وجود نداشت، از کمبود رگ مصنوعی، کیت‌های آزمایشگاهی داروهای بیماران خاص و سرطانی، تجهیزات و قطعات لوازم پزشکی گرفته تا قطعات تجهیزات پزشکی مانند دستگاه های ام‌آرآی، سی‌تی‌اسکن، رادیولوژی و انژیوگرافی.
ذیل سایه تحریم ها، مشکلاتی در زمینه انتقال ارز برای شرکت‌های دارویی و تجهیزات پزشکی ایجاد شد.
دولت آمریکا، تنها شرکت تامین‌کننده داروهای رادیواکتیو مورد مصرف مراکز پزشکی هسته‌ای کشور را در فهرست تحریم‌ها قرار داد که در این راستا بیش از یک میلیون بیمار مرتبط با این شرکت با مشکل مواجه شدند.
همه این تحریم ها در حالی انجام شد که براساس ماده ۲۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر هر شخصی حق دارد که از سطح زندگی مناسب برای تامین سلامتی و رفاه خود و خانواده بویژه از جمله خوراک، پوشاک، مسکن، مراقبت‌های پزشکی و خدمات اجتماعی ضروری برخوردار شود. همچنین در این اعلامیه آمده است مادران و کودکان حق دارند از کمک، مراقبت ویژه و حمایت اجتماعی یکسان بهره‌مند شوند.
سیدمجید تفرشی معاون امور بین الملل ستاد حقوق بشر در واکنش به این تحریم ها اعلام کرد: تحریم ایران از سوی دولت‌های مدعی حقوق بشر به حوزه بهداشت سوق یافته و مردم از دریافت ابتدایی‌ترین تجهیزات پزشکی و حتی ماسک محروم هستند.
حمل و نقل دارو و تجهیزات پزشکی مشمول تحریم‌ها است
سعید نمکی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز تحریم های ظالمانه آمریکا و ممانعت از دسترسی مردم ایران به دارو، تجهیزات پزشکی و مواد غذایی را تهدیدی جدی برای سلامت ایرانیان و جنایت علیه بشریت اعلام کرد.
وی در نامه‌های جداگانه به دبیرکل سازمان ملل، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت و رییس یونیسف، از مجامع بین المللی خواست تا در برابر تحریم‌های ظالمانه علیه مردم ایران و اقدامات تهدیدی یک جانبه آمریکا در مسیر تهیه غذا، دارو و تجهیزات پزشکی سکوت نکنند.
نابودی بخش خصوصی و فشار بر دولت
حسین کرمانپور مدیر کل روابط عمومی و امور بین الملل سازمان نظام پزشکی نیز به ایرنا گفت: تحریم‌های یک جانبه آمریکا، بخش خصوصی سلامت کشور را به گل نشاند چون درآمد این بخش به ریال و هزینه‌هایش به دلار است. تحریم‌ها علاوه بر آسیب جدی به بخش خصوصی، هزینه‌های سلامت در بخش دولتی را نیز افزایش داد که از بیت‌المال پرداخت می‌شود.
وی ادامه داد: مشکلات کنونی تحریم‌ها اکنون بر کیفیت خدمات تاثیر گذاشته و در صورت ادامه این روند، باعث آسیب بیماران نیز می‌شود.
تحریم، کمبود دارو را رقم زد
دکتر رهبر مژدهی آذر عضو هیات مدیره انجمن داروسازان ایران نیز در گفت وگو با ایرنا تصریح کرد: برخی اقلام دارویی و مواد اولیه تولید دارو در کشور به دلیل تبادلات مالی و مسدود شدن مسیر ارسال به ایران دچار کمبود شد. تحریم بی اثر نیست، این کمبودها بیشتر در داروی بیماران خاص و اقلامی ایجاد شد که تولید داخلی ندارند.
وی از نبود آمار دقیق در کمبود دارو سخن گفت: به دلیل توزیع داروهای خاص در داروخانه‌های دولتی، اطلاعات دقیقی از آمار این داروها وجود ندارد اما در مراجعه بیماران این کمبود حس می‌شود. جستجوی برای تهیه برخی داروها توسط بیمار یا همراه وی مشکلات فراوانی را ایجاد کرد که نشانه کمبود برخی اقلام دارویی است.
تحریم‌ها باعث کمبود دارو در کشور شد
دکتر بهزاد احدزاده مدیرعامل شرکت داروسازی بهسا نیز در خصوص تاثیر تحریم ها بر داروها گفت: ممنوعیت ورود داروی خارجی و برخی مواد اولیه تولید دارو باعث کاهش میزان داروی بازار و سرگردانی بیماران شده است.
وی با بیان اینکه آمریکا اعلام کرده دارو تحریم نیست، افزود: ممنوعیتی برای خرید دارو نیست اما نحوه پرداخت پول و انتقال آن به کشور وجود ندارد. این امر مشکلات فراوانی را برای شرکت‌های دارویی، شرکت‌های توزیع، داروخانه‌ها و بیماران ایجاد کرده است.
احدزاده افزود: رفع تحریم‌ها برای عبور از بحران کمبود دارو و مواد اولیه ضروری است و تلاش برای دور زدن تحریم‌ها فقط مشکلات این بخش را بیشتر کرده است.
۱۳۵۲