فریبا طیری در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در خصوص روز جهانی پیشگیری از خودکشی، اظهار کرد: هر سال در سراسر دنیا همزمان با ۱۰ سپتامبر روز جهانی پیشگیری از خودکشی برای افزایش آگاهی عمومی نسبت به خودکشی و پیشگیری از آن برنامه‌هایی در سطح جامعه اجرایی می‌شود.
وی افزود: خودکشی جز ۱۰ عامل اصلی مربوط به مرگ‌ومیر در جهان محسوب می‌شود و آگاهی بخشی عمومی در این راستا جزو امور مهم در هر جامعه‌ای است چرا که سازمان بهداشت جهانی خودکشی را دومین عامل مرگ‌ومیر در بین افراد ۹ تا ۱۵ سال اعلام کرده است.
مدیر و روانشناس مرکز مشاوره خانواده در استان کردستان اظهار کرد: سن نوجوانی به دلیل شروع تظاهرات بلوغ یعنی تغییرات جسمی، جنسی و فکری دوران بحران نامیده شده چرا که مشکلات هویتی نیز در این سن به وجود می‌آید و اقدام به خودکشی نیز در این سن بیشتر است.
طیری بیان کرد: اقدام به خودکشی با خودکشی کردن متفاوت است به این معنا که بسیاری از اقدام به خودکشی‌ها موجب مرگ فرد نمی‌شود اما از نظر روان‌شناختی هرگونه فکری که نشان‌دهنده خودکشی یا اقدامی در این زمینه باشد را باید جدی گرفت.
اما باید بدانیم که چرا افراد خودکشی می‌کنند؟
به گفته طیری، خودکشی یک انتخاب آگاهانه فرد برای پایان دادن به زندگی است.
وی ادامه داد: خودکشی یک امر خیلی شخصی و خصوصی است فرد ممکن است به دلایلی متعدد تصمیم بگیرد به زندگی‌اش پایان دهد، ازجمله داشتن افسردگی و احساس دلسردی و پریشانی که در هر سنی می‌تواند بروز کند و سیل پرقدرتی از هیجان‌ها را در برگیرد.
این روانشناس بالینی خاطرنشان کرد: پژوهش‌ها نشان داده‌اند ناامیدی شدید و احساس یأس می‌تواند پیش‌درآمدی بر خودکشی باشد.
رئیس شورای سازمان نظام روانشناسی و مشاوره کردستان تصریح کرد: نظرسنجی‌ها نشان داده ۵۰ درصد از بیماران مبتلا به درد مزمن به دلیل رنج بردن از اختلال درد به‌صورت جدی به خودکشی فکر می‌کنند.
طیری گفت: احساس اینکه «هیچ‌چیز درست پیش نمی‌رود» یا «هیچ کاری از دستم برنمی‌آید»؛ عدم توانایی در فرار از شکست یا موقعیت‌های استرس‌زا شرایط را برای بروز افکار خودکشی مهیا می‌کند.
وی افزود: احساس تنهایی، دوری از دیگران و گاهی اوقات پرخاشگری، این حالت عموماً در میان نوجوانان و سالخوردگان رایج است، اما می‌تواند گریبان گیر هر آدمی در هر سنی شود.
رئیس شورای استانی سازمان نظام روانشناسی و مشاوره استان کردستان، عنوان کرد: زمانی که فرد در موقعیت‌های اجتماعی خود را ناتوان می‌بیند رفتارهای خود تخریبی از او سر می‌زند مانند مصرف سیگار، پرخوری، مصرف الکل و رفتارهای خود تخریبی خطرناکی چون خودزنی، مصرف مواد مخدر و اقدام به خودکشی می‌کند و این را آخرین راه ممکن برای مبارزه با یأس خود می‌بیند.
طیری گفت: بعضی از افراد با تهدید به خودکشی می‌خواهند به خواسته‌هایشان برسند و این نشانه وجود نقطه‌ضعف عمیق در شخصیت فرد است که حتماً نیاز به روان‌درمانی دارد.
وی بیان کرد: گزارش‌ها نشان می‌دهد که عوامل شناختی یعنی هر آنچه مربوط به طرز تفکر و شیوه اندیشیدن انسان است بیشترین تأثیر را برای اقدام به خودکشی دارد.
طیری در ادامه ذکر کرد: خودکشی از افکار گذاری مرگ شروع می‌شود و بعد تبدیل به فکر خودکشی و مرحله بعد چیدن نقشه و تهیه ابزار خودکشی است و در مرحله آخر اقدام به خودکشی و مرگ شخص است.
وی با اشاره به اینکه خودکشی حل مسئله نیست بلکه فرد را از حل کردن مسئله خلاص می‌کند، افزود: شخص چون مهارت حل مسئله را ندارد به تنها راهی که به ذهنش می‌رسد فکر کرده و آن‌هم رهایی از آن مسئله و خلاص شدن از آن است و خود را نابود می‌کند.
این روانشناس کردستانی بیان کرد: خودکشی تغییردهنده زندگی، پایان دهنده زندگی و فقط یک‌لحظه کوتاه و سیاه است که می‌شود با مداخله به وقوع نپیوندد لذا فقط کافی است به دنبال علت خودکشی و درمان و کمک از یک روانشناس باشند.
وی افزود: درواقع با پیشگیری هم می‌توان علاج واقعه قبل از وقوع کرد چرا که بسیاری از خودکشی‌ها قابل‌پیشگیری است و اگر اطرافیان فردی که اقدام به خودکشی کرده، به حرف‌ها و رفتارهای هشداردهنده او توجه کرده و جدی تلقی می‌کردند، خودکشی اتفاق نمی‌افتد.
طیری گفت: صحبت فرد پیرامون خودکشی، گاهی نوعی درخواست کمک است و می‌تواند آخرین نشانه وی به‌سوی خودکشی باشد.
وی خاطرنشان کرد: گوش دادن به مشکلات و درد دل‌های این افراد، توجه کردن به آنان و حمایت‌های عاطفی می‌تواند در تغییر افکار و باورهای تخریب کننده‌اش تأثیر داشته باشد.
مدیر و روانشناس مرکز مشاوره خانواده در پایان یادآور شد: در حال حاضر با بدتر شدن شرایط اقتصادی و همه‌گیری کرونا بر مشکلات افراد جامعه افزوده و به افسردگی در سطح جامعه دامن زده و منجر به کاهش امید به زندگی و افزایش میل به خودکشی شده است و لازم است مسئولین امر با اتخاذ تصمیم‌های لازم و تدابیر مناسب، برنامه‌ریزی‌های متناسب را اجرا کرده و نظارت بر برنامه‌ها را در اولویت قرار دهند.