عصر ایران – بی تردید، بنکسی جنجالی‌ترین هنرمند خیابانی جهان است و آثار وی در نوع خود به یک خرده فرهنگ تبدیل شده است. اظهارات سیاسی و دیدگاه اخلالگرانه بنکسی، شهرهای مختلف در سراسر جهان را طی مقاطعی مهم در تاریخ اخیر تحت تاثیر قرار داده است و موجب ایجاد دیدگاه های جایگزین و تشویق به انقلاب در هنر جهان شده است.
هویت واقعی بنکسی حتی پس از ۳۰ سال حضور در صحنه گرافیتی جهان همچنان نامشخص باقی مانده است. وی در بسیاری از مدیوم های هنر خیابانی و در بسیاری از سبک های مختلف کار کرده است، و مرزها و انتظارات منتقدان هنر خیابانی را شکسته است. آثار وی شامل بسیاری از تصاویر قدرتمند و اغلب جنجالی است که بسیار سریع در اینترنت پخش می شوند.
روزهای نخست حضور بنکسی در هنر گرافیتی
بنکسی حرفه گرافیتی خود را با تحسین و الهام از آثار بلک لو رات (Blek Le Rat) آغاز کرد. وی اغلب ایده های قدیمی این هنرمند را بازیافت کرده و دیدگاه و سبک خاص خود را به آنها اضافه می کرد. در ابتدا، بنکسی با یک گروه گرافیتی در بریستول به نام DryBreadZ یا DBZ کار می کرد. اندکی پس از آن، بنکسی همکاری با Inkie یکی دیگر از هنرمندان برجسته گرافیتی خیابانی را آغاز کرد.
در ۱۸ سالگی، بنکسی به واسطه تخریب فضاهای عمومی تقریبا تا مرز دستگیری توسط پلیس پیش رفت. در شرایطی که اعضای دیگر گروه وی از صحنه فرار کرده بودند، بنکسی زیر یک ون حمل زباله پنهان شده بود. وی متوجه حروف استنسیلی شد که روی ون اسپری شده بودند و چون در پی روشی سریع‌تر برای نقاشی بود، تصمیم گرفت از استنسیلینگ (استفاده از شابلون) بهره ببرد.
اکنون، استنسیلینگ متداول‌ترین شکل هنر خیابانی است که بنکسی انجام می دهد. آثار وی اغلب با استفاده از استنسیل های چند لایه شکل می گیرند و به طور معمول با منابع رسانه ای دیگر ترکیب شده اند. گاهی اوقات، بنکسی اشیا موجود در خیابان ها مانند تابلوهای راهنما را در آثار خود ادغام می کند تا پیام خود را ارائه کند. آثار هنری بنکسی اغلب هجوآمیز است و ترکیبی از طنز تلخ و تاریک با پیام هایی پیرامون هنر، فلسفه، و سیاست است.
در اوایل دهه ۲۰۰۰، بنکسی به لندن نقل مکان کرد که با آغاز فعالیت های بین المللی وی همزمان بود. وی تصمیم گرفت به فلسطین و کرانه باختری سفر کند و در آنجا ۹ تصویر را روی دیوار بت‌لحم خلق کرد. این تصاویر به سرعت مورد توجه قرار گرفته و در اینترنت پخش شدند.
در این زمان، عکس های چاپی صفحه‌ابریشم و نقاشی های استنسیل بنکسی نیز رکوردهای فروش در حراج‌خانه هایی مانند ساتبی (Sotheby’s) و بونهام (Bonham’s) لندن را شکستند. این فروش های موفق سرآغازی برای ورود بنکسی به دنیای هنر تجاری بود. در سال ۲۰۱۰، بنکسی فیلم مستندی به نام “خروج از مغازه کادوفروشی” (Exit Through the Gift Shop) ساخت. این فیلم کاندیدای اسکار بهترین فیلم مستند شد. در حالی که زمان اهدای جوایز نزدیک می‌شد، بنکسی در سراسر لوس آنجلس گرافیتی‌های متعددی خلق کرد. عده زیادی گمان می‌بردند بنکسی با لباس مبدل و به صورت ناشناس در مراسم حضور پیدا می‌کند و در صورت برنده شدن، با حضور ناگهانیش همه را غافلگیر می‌کند اما اسکار بهترین مستند آن سال به «Inside Job» رسید.
بنکسی کیست؟
اطلاعات کمی درباره خود بنکسی وجود دارند. حتی این نام هم ، نام مستعاد اوست. بنکسی تمایلی به انجام مصاحبه ندارد و به خوبی ناشناس بودن خود را حفظ کرده است. حتی بخشی از شهرت وی به عنوان یکی از بزرگترین هنرمندان خیابانی، تمایل به درک و کشف شخصیت وی است. طرفداران متعصب هنر خیابانی به طور مداوم تحت تاثیر دامنه گسترده، نوع و شجاعت بنکسی در هر یک از آثاری که ارائه می کند، قرار می گیرند، اما همواره اشتیاق برای بیشتر خواستن نیز وجود دارد. این تاکتیک بینندگان را برای کاوش دیدگاه یا ایده ای کاملا جدید تشویق می کند که اغلب الهام بخش هنرمندان آماتور و حرفه ای است. این الهام به نام “اثر بنکسی” نیز شناخته می شود.
ادعاهای مختلفی درباره هویت بنکسی مطرح شده که مورد توجه رسانه های مختلف قرار گرفته است. در یکی از موارد اخیر، از فردی متولد بریستول به نام رابین گانینهام به عنوان فردی که در پشت نام بنکسی پنهان شده است، نام برده شد.
۶ سال قبل، محققان انگلیسی به کمک علوم ریاضی، جرم‌شناسی و بررسی جغرافیایی، بر یک نظریه ارائه‌شده درباره هویت بنکسی – نقاش ناشناس انگلیسی – مهر تأیید زدند.
دانشمندان دانشگاه «کوئین مری» لندن معتقدند، الگوی توزیع آثار بنکسی حاکی از آن است که شخصیت حقیقی او «رابین گانینگهام» هنرمند انگلیسی است. پیش از این نیز نشریه «دیلی‌میل» در سال ۲۰۰۸ «گانینگهام» را به‌عنوان هنرمند معروف با اسم مستعار «بنکسی» معرفی کرده بود.
با این حال معلوم نیست که این یافته، درست است یا خیر؟
آثار هنری بنکسی
در اکتبر ۲۰۱۳، بنکسی اقامتی یک ماهه در نیویورک داشت و طی این مدت، او هر روز از اثر جدیدی رونمایی می کرد. در روز سیزدهم، بنکسی با ظاهری مبدل به شکل یک فروشنده خیابانی عادی در پارک مرکزی نیویورک حاضر شد و هشت نقاشی ارجینال سیاه و سفید خود را به قیمت ۶۰ دلار برای هر اثر فروخت. روز بعد، بنکسی تصاویر این هشت نقاشی را همراه با این پیام که آنها ۱۰۰ درصد ارجینال هستند و توسط وی امضا شده اند در وب سایت خود قرار داد. یک سال بعد، نقاشی “Winnie the Pooh“ که طی دوران اقامت بنکسی در نیویورک خریداری شده بود، در دوم ژوییه ۲۰۱۴ در حراج‌خانه بونهام لندن به قیمت ۵۶,۲۵۰ پوند فروخته شد.
در تابستان ۲۰۱۵، بنکسی پارک موضوعی دیسمالند (Dismaland) را در اقامتگاه تفریحی Weston-super-Mare افتتاح کرد. در این پروژه که کاملا مخفیانه آماده شده بود از ۱۰ اثر هنری بنکسی و همچنین ۵۸ هنرمند دیگر رونمایی شد.
در مارس ۲۰۱۷، بنکسی در طراحی یک هتل در بت‌لحم شرکت کرد. با ۹ اتاق که توسط خود بنکسی طراحی شده اند، مهمانان می توانند خوابیدن درون یک اثر هنری را در هتل Walled Off تجربه کنند. این هتل به سرعت به یک جاذبه گردشگری تبدیل شد.
در اکتبر ۲۰۱۸، نقاشی این هنرمند خیابانی به نام “دختری با بادکنک” که در سال ۲۰۰۶ کشیده شده بود در حراج‌خانه ساتبی لندن به قیمت ۱٫۰۴ میلیون پوند به فروش رسید. اما پس از فرود آخرین چکش حراجی، نیمی از این نقاشی با دستگاه کاغذ خردکنی که در قاب طلایی آن نصب شده بود، خرد شد.
بنکسی با انتشار ویدئویی در اینستاگرام خود عمدی بودن این اقدام را تایید کرد و توضیح داد که چگونه یک کاغذ خردکن را درون قاب این نقاشی پنهان کرده بود تا اگر روزی به حراج گذاشته شد بتواند آن را نابود کند. پس از این اتفاق، نام جدید “عشق در سطل زباله” برای این اثر انتخاب شد.
یکی از آثار جدید جدید بنکسی کودک مهاجری را نشان می دهد که با یک شعله نئون صورتی درخواست کمک می کند. این اثر در شهر ونیز ایتالیا قرار دارد و در کنار یک سری نقاشی های رنگ روغن که در کنار هم یک کشتی تفریحی بزرگ را نشان می دادند برای نکوهش گردشگری گروهی که شهر ونیز را در معرض خطر قرار داده است، خلق شد.
در سال ۲۰۱۷، بنکسی مجموعه ای از سه تابلو با عنوان “نمای دریای مدیترانه” را به حراجی اهدا کرد تا پول مورد نیاز برای یک بیمارستان در شهر بیت‌لحم تامین شود.
در اکتبر ۲۰۱۹، یک اثر هنری دیگر بنکسی مورد توجه قرار گرفت. در میان جنجال های سیاسی آن زمان، بنکسی اثر “پارلمان تحول یافته” را منتشر کرد. این نقاشی مجلس عوام انگلیس را نشان می داد که میمون ها به جای نمایندگان مجلس در آن حضور دارند. این اثر به قیمت ۹٫۹ میلیون پوند در حراج‌خانه ساتبی لندن به فروش رسید و به گران قیمت‌ترین اثر فروخته بنکسی تا آن زمان تبدیل شد.
در واکنش به همه‌گیری جهانی ویروس کرونا، بنکسی یک اثر هنری سیاه و سفید جدید را ارائه کرد که در آن پسری جوان با یک عروسک پرستار ابرقهرمان خدمات سلامت همگانی بریتانیا (NHS) بازی می کند.
هنر خیابانی بنکسی همچنان وی را راهی نقاط مختلف جهان می کند. آثار هنری وی در کشورهایی مانند استرالیا، فرانسه، ایتالیا، آمریکا، کانادا، جامائیکا و فلسطین قرار دارند و از آنها محافظت می شود و مورد احترام هستند.
بعد از شکل گیری موج مهاجرت سوری های جنگ زده، بنکسی «پسر یک مهاجر سوری» را کشید که اشاره دارد به تبار سوری استیو جابز
——————————————————————–
بیشتر بخوانید:
*زیباترین تصاویر از هنر خیابانی
*هنرمندی که کارتن را به مجسمه تبدیل می‌کند (+عکس)