بسیاری از افراد قبل از مراجعه به دندان پزشکی برای تسکین درد دندان خود دارو مصرف می کنند برخی از این بیماران که شکایت اصلی شان درد دندان است, علاوه بر ضددردها, آنتی بیوتیک هم مصرف می کنند
بسیاری از افراد قبل از مراجعه به دندان پزشکی برای تسکین درد دندان خود دارو مصرف می کنند. برخی از این بیماران که شکایت اصلی شان «درد» دندان است، علاوه بر ضددردها، آنتی بیوتیک هم مصرف می کنند…
ما دندان پزشکان با خیلی از بیماران مواجه می شویم که می گویند چون دندانم عفونت کرده بود، آنتی بیوتیک خوردم یا اینکه بسیاری از بیماران در مراجعه می پرسند آیا دندان من عفونی است؟
واقعیت این است که طبقه بندی ای با عنوان دندان «عفونی» یا «غیرعفونی» در دندان پزشکی و در شاخه درمان ریشه آن وجود ندارد. از سال های دور، محققان عاملیت باکتری ها را در پوسیدگی دندان ها ثابت کرده اند. باکتری ها عامل اصلی پوسیدگی دندان و ناراحتی های متعاقب آن هستند. دندانی که در هر درجه ای پوسیده شده باشد، در واقع یک عفونت باکتریایی به شمار می رود. بعد از مدتی، این تهاجم باکتری ها و تولیدات آنها به سمت مرکز دندان و کانال های ریشه (جایی که حاوی عروق خونی، لنفی، اعصاب و سلول های زنده است و پالپ نامیده می شود) ممکن است فرایندی ایجاد کند که همه پالپ دچار تغییرات برگشت ناپذیر شود. در این زمان است که درمان کانال ریشه (به اصطلاح بیماران عصب کشی) انجام می شود تا همه بافت پالپی در دندان های بالغ خارج شود.
گاهی بافت پالپی داخل دندان آنقدر مورد تهاجم باکتری ها و تولیدات آنها قرار می گیرد که استخوانی که دور ریشه دندان قرار گرفته و با پالپ دندان هم (بیشتر از سوراخ انتهای ریشه) در ارتباط است، به تدریج شروع به از بین رفتن می کند. در تمام این موارد، از ابتدا تا انتها، ما با تهاجم باکتری ها مواجه هستیم و همه اینها از نقطه نظر پزشکی، «عفونت» به شمار می روند!
● درمان عفونت دندان
نکته ای که شاید متعجب تان کند این است که درمان هیچ کدام از این به اصطلاح عفونت ها (از پوسیدگی ساده تا آبسه یا ضایعه استخوانی در اطراف انتهای ریشه) آنتی بیوتیک نیست چون این عفونت ها در محل هایی محصور شده اند که آنتی بیوتیک به آنها نمی رسد یا خیلی خیلی کم می رسد. درمان های دندان پزشکی که شامل خارج کردن «علت» این عفونت ها (یعنی باکتری ها و محصولات آنهاست) مشکل بیماران را حل می کند.
نتیجه اینکه برای رفع درد دندان، قبل از مراجعه به دندانپزشک، آنتی بیوتیک نخورید چون عملا اتفاقی نمی افتد و هیچ درمانی انجام نمی شود! حتی با وجود تورم محدود و آبسه و… هم در بسیاری از موارد دندان پزشک درمان موضعی روی دندان انجام می دهد و مشکلتان با درمان های دندان پزشکی به وسیله خود دندان پزشک حل می شود. بعد از درمان عصب کشی هم اغلب نیازی به تجویز آنتی بیوتیک نیست و اگر دندان پزشک برایتان تجویز نکرده است، با این تصور که دندانتان عفونی شده است، آنتی بیوتیک مصرف نکنید.
● وقتی آنتی بیوتیک ضرر دارد
دندان عصب کشی شده ممکن است تا چند روز پس از درمان درد داشته باشد. این درد با داروهای ضددردی که دندان پزشک تجویز و توصیه می کند، برطرف می شود، نه با آنتی بیوتیکی که خودتان خودسرانه مصرف می کنید!
شاید بگویید آنتی بیوتیک ها اگر کاری هم انجام ندهند، ضرری هم ندارند، پس چرا مصرف نکنیم؟ درواقع این طور نیست. آنتی بیوتیک ها بار اضافی به سیستم گوارشی، کبد و کلیه شما وارد می کنند. می توانند باکتری های مفید بدن را از بین ببرند و باعث بیماری شوند. ضمنا مقاومت باکتریایی با مصرف بی رویه و بی مورد آنتی بیوتیک ها به وجود می آید و باعث می شود باکتری ها به آنتی بیوتیک های موجود مقاوم شوند و دیگر آنتی بیوتیک ها اثری روی آنها نداشته باشد.
به خاطر داشته باشیم دفعه دیگری که خدای ناکرده از دندان درد کلافه شدیم، در صورتی که منع مصرفی نداریم، ایبوپروفن ساده که در داروخانه ها بدون نسخه عرضه می شود، تا زمان مراجعه به دندان پزشک بهترین دارو برای کنترل درد ماست و آنتی بیوتیک ها کار مفیدی در درمان آن انجام نخواهند داد!
دکتر علی مرسلی
متخصص درمان ریشه