عصر ایران؛ دکتر رکسانا دانیالی – میلیاریا روبرا، عرق سوز یا بثورات گرما نوعی اختلال پوستی است که با ضایعات خارش دار، غیر التهابی و ناشی از انسداد مجاری غدد عرق همراه می شود. گفتنی است که این وضعیت تنها نوزادان را درگیر نمی کند و بر بزرگسالان به خصوص در آب و هوای گرم و مرطوب نیز تاثیر می گذارد. بثورات گرمایی زمانی ایجاد می شوند که منافذ مسدود شده، عرق را در قسمت زیرین سطح پوست به دام انداخته باشند. در نتیجه چنین اتفاقی، نشانه های بیماری از تاول های سطحی تا توده های عمیق و قرمز تفاوت خواهند داشت. برخی از اشکال بثورات هم لمس زبر دارند و با احساس خارش شدید توام هستند.
این اختلال پوستی به طور معمول خود به خود برطرف می شود اما انواع شدت یافته آن نیازمند مراقبت های پزشکی خواهند بود. با این حال بهترین راه برای تسکین شرایط مذکور، جلوگیری از تعریق بیشتر و کمک به خنک سازی پوست محسوب می شود.
علائم و انواع
در مورد بزرگسالان بثورات گرما بیشتر در چین و چروک های پوستی و مناطقی که با لباس دچار اصطکاک می شوند، به چشم می خورند. در نوزادان نواحی گردن، شانه ها و قفسه سینه مستعد ابتلا به میلیاریا روبرا هستند. گاهی اوقات زیر بغل، چین آرنج و کشاله ران هم در کودکانی که وزن بالاتری دارند، دچار بثورات گرمایی می شوند.
در مجموع علامت اصلی اختلال پوستی مورد بحث چیزی نیست جز ضایعات کوچک قرمز رنگ به نام پاپول که تحریک شده و خارش دارند. این حالت ممکن است به طور همزمان در چندین نقطه مختلف از بدن فرد شروع شود و نواحی غیر قابل انتظار مانند قسمت تحتانی بیضه ها را نیز درگیر کند. البته باید توجه داشت که علائم مربوط به میلیاریا با زونا اشتباه گرفته نشوند زیرا با وجود آن که زونا اغلب به یک طرف بدن محدود می شود، ضایعات پوستی آن شباهت زیادی به بثورات گرمایی دارند. همچنین در افراد مبتلا به زونا، احساس خارش و خصوصا درد در سراسر ناحیه درگیر آزار فراوانی به همراه خواهد داشت.
و اما انواع میلیاریا به گزارش مایو کلینیک یکی از معتبرترین مراکز و دانشگاه های علوم پزشکی جهان:
– خفیف ترین شکل بثورات گرمایی تحت عنوان “میلیاریا کریستالینا” بر مجاری عرق در لایه فوقانی پوست تاثیر می گذارد. این مدل با تاول ها و برجستگی های شفاف پر از مایع (پاپول ها) که به راحتی شکسته می شوند، شناخته شده است.
– نوعی دیگر که عمدتا در عمق پوست ظاهر و در برخی از موارد گرمای زبر خوانده می شود، “میلیاریا روبرا” نام دارد. نوع روبرا اکثرا با خارش و برجستگی های قرمز رنگ تفکیک داده می شود.
– گاهی اوقات کیسه های حاوی مایع (وزیکول ها) سرخ، ملتهب و پر از چرک می شوند که به “میلیاریا پوسچولوزا (چرکی)” معروف هستند.
– شکل دیگری که شیوع کمتری دارد، “میلیاریا پروفوندا” نامیده می شود و لایه عمیق تری از پوست یعنی درم را درگیر می سازد. در این مدل عرق به دام افتاده از غدد عرقی به داخل پوست نشت می یابد و منجر به شکل گیری یک سری ضایعات محکم و گوشتی رنگ می شود.
دلایل و ریسک فاکتورها
هرچند هنوز مشخص نیست که مجاری عرق به چه علتی مسدود می شوند، اما به نظر می رسد که عوامل خاصی در این روند نقش داشته باشند:
– مجاری عرق نارس: برای نمونه در نوزادان تازه متولد شده مجاری عرق به طور کامل رشد نکرده اند و می توانند به راحتی پاره شوند که از جمله مهم ترین پیامدهای آن به دام افتادن عرق در قسمت زیرین پوست است.
– آب و هوای گرمسیری: افرادی که در مناطق گرمسیری با آب و هوای گرم و مرطوب زندگی می کنند، بیشتر به عارضه میلیاریا دچار می شوند.
– فعالیت بدنی: تحرک، ورزش شدید، کار سخت و یا هر فعالیتی که باعث تعریق بیش از اندازه شود، می تواند منجر به ایجاد بثورات گرمایی شده و آن را به سمت انواع عمیق تر سوق دهد.
– گرم شدن بیش از حد بدن: خوابیدن با لباس گرم و استفاده از پتوهای برقی یکی دیگر از عوامل احتمالی ابتلا به شمار می روند.
– استراحت طولانی مدت در رختخواب: قرار گیری در بستر به مدت طولانی به ویژه زمانی که فرد تب هم داشته باشد، ممکن است سبب بثورات گرمایی شود.
اصلی ترین ریسک فاکتورها نیز شامل سن (نوزادها بیشتر در معرض ابتلا هستند)، آب و هوای گرمسیری و فعالیت فیزیکی هستند.
درمان
شاید کمی عجیب و ساده به نظر برسد اما درمان اصلی در مواجهه با بثورات گرمایی، پوشیدن لباس های سبک تر و پیشگیری از گرم شدن شدید بدن محسوب می شود. درمان فوری نواحی درگیر پوست نیز شامل استفاده از یک پماد موضعی تسکین دهنده مانند کالامین است. در بعضی از موارد ممکن است پودر تالک هم اثرگذاری مطلوبی داشته باشد.
در این میان انواع اشکال موضعی با قابلیت فعالیت آنتی باکتریال از جمله صابون های ضد میکروبی نیز توصیه می شوند که می توانند طول مدت علائم آزار دهنده میلیاریا را کاهش دهند. از دیگر درمان های پوستی که تاثیر مطلوبی از آنها دیده شده می توان به فرمولاسیون های حاوی منتول، کافور و کرم های کورتیکواستروئیدی اشاره کرد. البته در هر صورت توصیه می شود که از فرمولاسیون هایی که بیشتر بر پایه آب و کمتر روغنی هستند، به منظور جلوگیری از انسداد بیشتر غدد عرقی توسط داروهای پوستی چرب استفاده شود.
در اکثر مناطق گرمسیری مردم محلی از ترکیب پودر تالک با پروتئین های خشک شده شیر و تری کلوسان (ماده ای ضد میکروبی) برای مبارزه با میلیاریا بهره می برند. از آن جایی که در این روش پودر برای مدت زمان بیشتری روی پوست می ماند و منطقه ای خشک ایجاد می کند که باکتری ها امکان رشد را ندارند، فرمولاسیون مذکور کارایی خوبی را نشان داده است.
—————————————————————-
بیشتر بخوانید:
*رازهای مراقبت از پوست که متخصصان پوست هرگز به شما نمی گویند!