اصل ضروری آب و هوا, خواب و بیداری, حرکت و سکون, حالات روحی و روانی, خوردن و آشامیدن و پاکسازی ها در حفظ حافظه مؤثر است ما در اینجا به بحث تغذیه که مربوط به بخش ماست, بیشتر توجه می کنیم
* بادام حاوی فسفر، منیزیم، پتاسیم، گوگرد و آهن است و بهترین مغز برای سلول های عصبی است. یک فرمول ساده که در کتاب اکسیر اعظم هم آمده برای افرادی که مشکل قند خون نداشته باشند، هفت عدد بادام پوست کنده به همراه همان قدر نبات را افراد بکوبند، شب، پیش از خواب با کمی آب در صورت لزوم میل کنند؛ در مصرف درازمدت ثابت شده است که به افزایش قوای ذهنی می تواند کمک کند.
موادی مثل بادام، مویز، انجیر و گردو در همه افراد به عنوان تقویت کننده بافت مغز شناخته می شوند
* چند ماده غذایی هم وجود دارد که خیلی مظلوم اند و به حاشیه رانده و فراموش می شوند و برای حافظه مفید هستند. افراد لوبیا زیاد مصرف می کنند ولی ماش سر سفره کم مصرف می شود؛ جو، مصرفش زیاد نیست، حالا شاید بعضی ها در سوپ استفاده کنند، ولی عموماً خیلی مظلوم است. “به” فراموش شده است؛ سیب و “به” خیلی کم مصرف می شوند. در بشقاب های میوه ما نیستند. زردک یا همان هویج ایرانی واقعاً فراموش شده است، در بعضی از شهرها اصلاً پیدا نمی شود. زردک را به صورت پخته مثل هویج پخته استفاده می کنند یا مربای عسلی زردک که در تقویت مغز، قلب، معده کبد و نیروی عمومی بدن فوق العاده است. خیلی ساده است همه افراد می توانند زردک را بخرند و بشویند و رنده کنند و بگذارند بپزد، کمی هم عسل اضافه کنند تا به قوام بیاید به این ترتیب مربای زردک تهیه می شود؛ خیلی هم توصیه شده که می تواند مفید باشد.
* برای تقویت حافظه و سیستم عصبی مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم٬ آهن و ویتامین B توصیه می شود. این مواد در غلات و شیر وجود دارند. ویتامین B12 برای نگهداری سلول های عصبی مفید است و اسیدفولیک نیز برای تقویت حافظه مؤثر است.
* برخی از گیاهان دارویی مانند آویشن نیز توصیه می شود چرا که این گیاه تقویت کننده اعصاب است.
* مصرف ویتامین E نیز مغز را از آسیب حفظ می کند و علاوه بر رقیق شدن خون از ابتلا به آلزایمر پیشگیری می کند.
* اسید های چرب امگا ٣ که در ماهی بسیار یافت می شود نیز به سلول های مغزی کمک می کند.
* مصرف انجیر نیز برای تقویت حافظه توصیه می شود. انجیر حاوی ویتامین های A ،B، C و مواد معدنی مانند آهن و گوگرد است که برای سلول های مغزی مفید است.
* چغندر نیز به دلیل داشتن مقادیر بالایی از فسفر تقویت کننده حافظه است.
* مصرف زعفران، سیر، کندر و عسل نیز برای تقویت حافظه توصیه می شوند.
نکاتی برای بهبود حافظه
١- خواب به موقع و کافی: بهترین ساعت خواب برای تنظیم عملکردهای مختلف بدن و هورمون ها ساعت ۹ شب تا ۲ صبح است (یعنی باید این فاصله را خواب باشید و اگر بنا به مزاجتان خواب بیشتری هم احتیاج داشتید می توانید بیشتر بخوابید)
افرادی که دارای مزاج پایه سرد هستند و یا سردی و رطوبت بدنشان (به ویژه مغز) زیاد شده یعنی خواب بیش از حد، کند شدن کارها، کندی حافظه، زیاد شدن آب دهان دارند می توانند از جویدن کندر در طی روز (نه خوردن آن) استفاده کنند
٢- ورزش فکری: به طور معمول گفته می شود ورزش های ذهنی مثلاً منچ و مارپله و شطرنج بازی برای افزایش حافظه مؤثر است. همچنین، جدول های سودوکو نیز مفید است. مطالعه کردن به طور خاص نیز ذهن را درگیر مفاهیم می کند و خواندن و فهمیدن قطعاً کمک کننده است و این توصیه ها جدی و اساسی است.
٣- افرادی که دارای مزاج پایه سرد هستند و یا سردی و رطوبت بدنشان (به ویژه مغز) زیاد شده یعنی خواب بیش از حد، کند شدن کارها، کندی حافظه، زیاد شدن آب دهان دارند می توانند از جویدن کندر در طی روز (نه خوردن آن) استفاده کنند. همچنین این افراد می توانند از نوشیدن یک فنجان ماءالعسل به صورت ناشتا یا نوشیدن دمنوش اسطوخودوس در طی روز بهره مند شوند.
۴- همچنین این افراد باید تا حد امکان سر خود را مخصوصاً در زمان خواب بپوشانند.
۵- پرهیز از نوشیدن آب سرد مخصوصاً با معده خالی: زیرا این کار به شدت مزاج اعضای اصلی بدن را سرد می کند.
۶- بوییدن عطرهای طبیعی و مناسب نیز در بهبود قوای مغز مؤثر است.
٧- پرهیز از غذاهای فست فود و مواد پر ادویه، خستگی زیاد و تماشای برنامه های مختلف کامپیوتری و تلویزیونی(زیرا ورود اطلاعات متنوع و مختلف بدون فایده باعث تشویش ذهنی و عدم تمرکز در رابطه با امور مهم می شود)
٨- موادی مثل بادام، مویز، انجیر و گردو در همه افراد به عنوان تقویت کننده بافت مغز شناخته می شوند.
٩- مربای آمله نیز می تواند در تقویت حافظه مؤثر باشد اما این ترکیب به ویژه در افرادی که مشکلات گوارشی دارند بهتر است تحت نظر پزشک طب سنتی استفاده شود.
البته باید یادآور شد تمام مشکلات حافظه ناشی از سردی یا رطوبت مغز نیست و گاهی حرارت زیاد و خشکی نیز باعث اختلالاتی در به خاطر سپردن و یادآوری اطلاعات می شود، لذا بهتر است برای تشخیص دقیق به متخصص طب سنتی ایران مراجعه نمایید.